در سده‌های نخست، ریاضی‌دانان افزون بر سرپرستی ساختِ شماری از بناهای حکومتی، واسطه‌ی کاربرد دقیق‌تر علوم ریاضی در کارهای گروهی از معماران و صنعتگران تا سده‌ی چهارم هجری شدند. این مقاله، الگویی توصیفی از نقش ریاضی‌دانان و کاربرد دانش ریاضیِ ایشان در فرآیند تکوین معماری از روزنه‌ی متون تاریخی سده‌های دوم تا یازدهم هجری عرضه می‌کند. نام مقاله : ریشه‌های ایرانیِ مهندسی ـ 5 : نقش ریاضی‌دانان در معماری، به روایت متون دوره‌ی اسلامی پدیدآورنده : جعفر طاهری چکیده : نقش و سهم راستینِ ریاضی‌دانان در فرآیند شکل‌گیری و پدید آمدنِ معماری، از زوایای تاریک و مورد اختلاف مطالعات علوم و معماری در دوره‌ی اسلامی‌ست. با توسعه‌ی فعالیت‌های عمرانی و نیاز به علوم ریاضی در سده‌های نخست، ریاضی‌دانان به معماران و صنعتگران در برخی مسائل ریاضی مشاوره می‌دادند. ریاضی‌دانان افزون بر سرپرستی ساختِ شماری از بناهای حکومتی، واسطه‌ی کاربرد دقیق‌تر علوم ریاضی در کارهای گروهی از معماران و صنعتگران تا سده‌ی چهارم هجری شدند. از حدود سده‌ی پنجم هجری، با ارتقای دانش ریاضیِ معماران و تقویت نقش محوریِ مهندسانِ معمار، سهم ریاضی‌دانان در کاربرد حساب در ابنیه کاهش چشم‌گیر یافت. این مقاله، الگویی توصیفی از نقش ریاضی‌دانان و کاربرد دانش ریاضیِ ایشان در فرآیند تکوین معماری از روزنه‌ی متون تاریخی سده‌های دوم تا یازدهم هجری عرضه می‌کند؛ الگویی که نشان می‌دهد ریاضی‌دانان با وجود مشارکت در حوزه‌هایی از شهرسازی، ساختارهای آبی، حساب ابنیه، و کاربرد نجوم در معماریِ سده‌های نخست، در سراسر این دوران نقش چندانی در طراحی معماری و نگاره‌های تزیینی بناها نداشته‌اند. مهندس ، منجم ، معمار ، هندسه‌دان ، محاسب ، ریاضی‌دان ، معماری ، شهرسازی ، دوره‌ی اسلامی. مقالاتِ پیشینِ زنجیره‌نوشتارهای «ریشه‌های ایرانیِ مهندسی» : 1ـ ترازهای کرجی 2ـ رساله‌ی میرزا ابوتراب نطنزی در تثلیث زاویـه 3ـ حکیم عمر خیام، نظریه پرداز معادلات درجه سوم 4ـ رساله‌ای فارسی درباره‌ی محاسبه‌ی جیب یک درجه
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
