■ تحلیل تیمچه‌های با فضای مرکزی غیرمسقف

با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.

■ نام مقاله: تحلیل تطبیقی تیمچه‌های با فضای مرکزی غیرمسقف به عنوان فضاهای شهریِ تجاری در بازار، با تأکید بر ویژگی‌های تیمچه‌ی صرافیان در استان فارس
■ پدیدآورندگان: علی پورجعفر، امیر صدرایی
■ انتشاریافته در: نشریه‌ی «مدیریت شهری» (شماره‌ی ۳۹، تابستان ۱۳۹۴)
■ شمار صفحه‌ها: ۱۶
■ فرمت: PDF
■ اندازه‌ی فایل: ۲ مگابایت

■ چکیده :
تیمچه‌ها را می‌توان فضاهای شهری سنتی ایرانی در دوره‌ی پس از ورود اسلام قلمداد کرد. این فضاهای شهری را به‌طور کلی می‌توان به دو گونه‌ی دارای فضای مرکزی مسقف و دارای فضای مرکزی غیرمسقف تفکیک کرد. کاربری اصلی بیش‌تر این‌گونه فضاهای شهری سنتی، تجاری ـ تخصصی است. این فضاها در زمان‌های ویژه به کار اهداف فرهنگی ـ مذهبی نیز می‌آیند؛ درحالی‌که توسعه‌ی فرهنگِ این‌گونه فضاهای شهری در میان جامعه‌ی طراحان شهری، کسبه‌ی بازار و شهروندان از دیرباز استمرار داشته، کارکرد، فضا و کالبد تیمچه در دوره‌ی صفویه و به‌طور خاص، دوره‌ی قاجار، در راستای کمال‌گرایی طراحی شهری به‌خوبی تجلی و تبلور فیزیکی یافت. بازاریان و تجار ایرانی برای استقبال از مشتریان داخل و خارج خود، تهیه و تدارک ایجاد فضایی همگانی و مجلل را وظیفه‌ی خود می‌دانستند و به‌آسانی برای طراحی و ساخت‌وساز آن مشارکت، همکاری و هزینه می‌کردند. تیمچه‌های موجود در سراسر گستره‌ی پهناور ایران، همچون تیمچه‌ی صرافیان، تیمچه‌ی ناسار، تیمچه‌ی وکیل و سرباز دلیلی بر این مدعاست. فضای همگانی این تیمچه‌ها تا حدودی چندکارکردی می‌باشد، به‌طوری‌که این فضاهای شهری تخصصی تجاری در دهه‌ی محرم به‌آسانی تغییر کاربری داده و برای برنامه‌های مذهبی مورد استفاده‌ی عوام قرار می‌گرفته است. تغییر کاربری مربوط به ایام خاص با اراده‌ی مردم (به طور خاص تجار) و نه با خواست حکومت و دولت انجام می‌پذیرفته است. در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی، ضمن اشاره به تیمچه‌های دارای فضای مرکزی غیرسقف ناسار، وکیل، سرباز و صرافیان در کشور ایران و دسته‌بندی دوگونه تیمچه‌های مسقف و غیرمسقف، به ویژگی‌های تیمچه‌های گونه‌ی دوم، به‌ویژه تیمچه‌ی صرافیان پرداخته می‌شود.

■ کلیدواژه‌ها :
فضای شهری سنتی، تیمچه‌ی غیرمسقف، کارکرد، تیمچه‌ی صرافیان.