گزارش ها   
 

 آتش‌سوزی در میدان تاریخی حسن‌آباد (گزارش ویژه)

این‌جا میدانی است که در میان تهرانی‌های قدیم به «هشت گنبد» معروف بوده و اکنون سال‌هاست به نام مالک پیشینش، «حسن‌آباد» نامیده می‌شود. اما حالا جداره‌ی ضلع شمال غربی میدان را آتش سیاه کرده، سقفِ طبقه‌ی بالای جداره کاملاَ فرو ریخته و افزون بر اجناس سوخته‌ی انبارهای طبقه‌ی بالا، نمِ آب‌هایی که به هنگام فرونشاندن آتش روی بدنه‌ی ساختمان ریخته، سقفِ طبقه‌ی پایین را هم تهدید می‌کند ...

تاریخ ارسال: یکشنبه 30 تیر 1398
آتش‌سوزی در میدان تاریخی حسن‌آباد (گزارش ویژه)
■ برآورد اولیه‌ی خسارت بناهای تاریخی میدان حسن‌آباد: حدود ۴۰ تا ۵۰درصد
■ طبقه‌ی بالایی از میان رفته؛ نمای تاریخی آسیب جدی ندیده است
‌■ آتش‌نشانان ناچار شدند نرده‌ها و پنجره‌های طبقه‌ی دوم را ببُرند
■ نبودِ هیچ برنامه‌ی مشخصی برای حفاظت از بناهای تاریخی تهران در برابر آتش
■ علت آتش‌سوزیِ میدان حسن‌آباد، آیا «تغییر کاربری» است؟
■ مرمتِ آسیب‌های آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد، نیازمند هزینه‌ای چندمیلیاردی است
■ بدون نظارت یا اطلاع میراث فرهنگی، داربست‌های بازسازی در حسن‌آباد بالا رفتند!
■ مسجدجامعی: در جایی که دیوار به دیوار آتش‌نشانی است، چرا باز هم آتش‌نشانان دیر رسیدند؟
■ لزوم آموزش آتش‌نشانان برای فرونشاندنِ آتش در مکان‌ها و ساختمان‌های تاریخی



■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.

از پایین میدان حسن‌آباد و پارک شهر هم بوی دود را به‌آسانی می‌شد استشمام کرد؛ دودی که بخشی هرچند کوچک از خاطرات تهرانی‌های قدیم را که از اول صبح پنج‌شنبه دور میدان حسن‌آباد جا خوش کرده و به کلاه‌فرنگی‌های سوخته‌ی ضلع شمال‌غربی میدان چشم دوخته بودند، با خود به هوا برد!

این‌جا میدانی است که در میان تهرانی‌های قدیم به خاطر پوشش فلزی و شمار گنبدهایش، به «هشت گنبد» معروف بوده و اکنون سال‌هاست به خاطر میرزاحسن مستوفی‌الممالک و پدرش که مالک زمین‌های گسترده‌ای در این محدوده بوده‌اند، «حسن‌آباد» نامیده می‌شود. اما حالا جداره‌ی ضلع شمال غربی میدان را آتش سیاه کرده، سقف طبقه‌ی بالای جداره کاملاَ فرو ریخته و افزون بر اجناس سوخته‌ی انبارهای طبقه‌ی بالا، نمِ آب‌هایی که به هنگام فرونشاندن آتش روی بدنه‌ی ساختمان ریخته، سقفِ طبقه‌ی پایین را هم تهدید می‌کند.

آتش‌سوزی در ضلع غربی میدان حسن‌آباد، شامگاه چهارشنبه ۲۶ تیر، حوالی ساعت ۲۱:۱۸ دقیقه آغاز شد و هشت ایستگاه آتش‌نشانی نیروها و تجهیزات خود شامل بالابر و نردبان و چندین دستگاه تانکر آب و خودروی حامل تجهیزات تنفسی را به محله حادثه اعزام کردند.همچنین عوامل شهرداری منطقه ۱۲ و ۱۱ و حجت نظری عضو شورای شهر تهران در محل حضور یافتند. محسن شیخ‌الاسلامی معاون میراث فرهنگی استان تهران هم در محل حادثه حضور داشت.

آتش‌سوزی از یک الی سه انبار مجاور آغاز و به وسعت ۱۰۰۰ متر گسترش یافت و به سقف‌های شیروانی رسید و از آنجا به بخشی از بناهای تاریخی ضلع شمال غربی تسری یافت و بخشی از پنجره‌ها و نرده‌ها را در بر گرفت . سرانجام این آتش سوزی که صرافی بانک صادرات و بانک شهر و تعدادی فروشگاه و انباری را در بر گرفته بود،اطفا شد و مأموران آتش نشانی مشغول اطفا حریق شدند.



برآورد اولیه‌ی خسارت بناهای تاریخی میدان حسن‌آباد: حدود ۴۰ تا ۵۰درصد

محسن شیخ‌الاسلامی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفت: هر چند هنوز آتش‌نشانی علت اصلی این اتفاق را مشخص نکرده است، اما آن‌چه که واضح است روی نمای جداره‌های اطراف میدان، پر از سیم و برق است که با یک جرقه و اتصال کوچک منجر خطرساز می‌شوند. سیم گازی که کنار آن سیم برق است، نوری که هر روز در گرمای تابستان به آن‌ها می‌خورد، هر کدام یک عامل برای وقوع چنین آتش‌سوزی می‌توانند باشند، از سوی دیگر در طبقه بالای ساختمان این ضلع از میدان نیز انباری بوده که می‌توانسته‌اند قابل اشتعال باشند.

وی با اشاره به این که طبقه دوم این ساختمان به طور کامل درگیر آتش شد، افزود: با وقوع این آتش‌سوزی، کار خاموش کردن آن از حدود ساعت ۲۱ و ۳۰ آغاز می‌شود و تا ساعت ۲۴ که به میدان رسیدم، نیروهای آتش‌نشانی در حال لکه‌گیری بودند و از سوی دیگر همچنان برخی ماشین‌های بزرگ، روی جداره آب می‌ریختند. او توضیح داد: خرپای چوبی در وهله‌ی اول سوخته و از بین رفته است، در ادامه سقف طبقه بالا نیز به طور کامل فرو ریخته است. از سوی دیگر به واسطه‌ی آب زیادی که استفاده کرده‌اند، در برخی از نقاط در طبقه اول مانند بانک شهرو بانک صادرات، آوارهایی ریزش است، اما خوشبختانه پوسته‌ی نما و جرزهای بارور سالم هستند و آسیب زیادی ندیده‌اند.

طبقه‌ی بالایی از میان رفته؛ نمای تاریخی آسیب جدی ندیده است

شیخ‌الاسلامی با اشاره به از بین رفتن کاملِ المانِ شرقی این ضلع از کلاه‌فرنگی، ادامه داد: المان بخش غربی این ضلع تقریبا سالم است و در واقع چیزی حدود ۴۰ درصد از بدنه‌ی بنا آسیب دیده است. معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، با تاکید بر استفاده از آب زیاد و دودزدگی‌هایی که به بنده آسیب وارد کرده‌اند، اضافه کرد: سرستون‌ها و تزئینات روی نما خوشبختانه سالم هستند، اما به نظر می‌آید که باید نخست آواربرداری طبقه بالا انجام شود و سپس بازسازی کامل از طریق خرپای چوبی یا هر سیستمی که موضوع حریق نیز در آن دیده شود.

وی درباره‌ی هشدارهایی که احتمالا میراث فرهنگی در گذشته برای جلوگیری از وضوع چنین هشدارهایی به بناهای تاریخی و تجاری اعلام کرده نیز گفت: ما به صورت معمول، این موارد را اعلام می‌کنیم، سوابقی در این زمینه وجود دارد، حتی در اوایل دهه ۸۰ کار ترمیم میدان به صورت گسترده انجام شد، که در ضلع جنوب شرقی پوسته نما روی بانک ملی نیز نصب شد و نظارت آن با سازمان میراث فرهنگی بود و هر آن‌چه که از ما استعلام شده، همیشه اعلام کرده‌ایم که باید براساس طرح مصوب باشد. او با تاکید بر این‌که ساماندهی تابلوهای معرفی، دخل و تصرف نکردن روی جرزها و ساختار و چارچوب این بناها همیشه مدنظر بوده و به مالکان یا دستگاه‌های مستقر در بناهای تاریخی اعلام می‌شود، اضافه کرد: واقعیت این است که روی کاربری در این محدوده نظارت جدی نشده است، با توجه به این که طبقه دوم و بالکن‌های جداره ضلع جنوب غربی میدان نیز تا فضاهای داخلی آن به انبار کاموا تبدیل شده است، آن نقطه نیز احتمال آسیب و خطر و آتش به مراتب بسیار زیاد وجود دارد. وی معتقد است: باید برای نوع کاربری چنین مکان‌هایی که دارای مالک خصوصی هستند، در سطح مدیریت کلان شهر تصمیم‌گیری شود و موارد دیگر به عنوان یک فضای شهری بسیار مهم در شهر تهران رفع و کنترل شود.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، در ادامه درباره‌ی مرمت این اثر تاریخی آسیب دیده، گفت: سال‌ها پیش برای این محدوده یک طرح تهیه شد، از پوسته‌ی بنا تا ساماندهی نما، همچنین نقشه‌های کاملی برای ان در اختیار است و به هر حال طرح را ما می‌توانیم برای مرمت ارائه دهیم و روی کار آن نظارت کنیم. شیخ‌الاسلامی با اشاره به پیگیری‌های علی اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی و مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران در زمان وقوع اتش سوزی در شب پیش از مصاحبه – چهارشنبه ۲۶ تیر – تاکید کرد: مرمت این بنا نیاز به کار مشترک شهری و نیاز به اعتبار جدی دارد، کار کم‌خرجی نیست.

پرهام جانفشان، سرپرست اداره کل میراث فرهنگی استان تهران نیز همان روز پنج‌شنبه در گفت‌وگو با ایسنا گقت: خوشبختانه قرار گرفتن این فضا در مجاورت اتش‌نشانی باعث خاموش شدن آتش در زمان کمتری بود، آن‌ها سریع وارد شدند. او با بیان این‌که آسیبِ وارد شده به این طبقه دوم این جداره، باعث از بین رفتن کامل آن شده است، ادامه داد: خوشبختانه به طبقه همکف آسیبِ چندانی وارد نشده است. درحقیقت آسیب دیدگی جزئی است، نما سالم است و فقط یکی از کلاه‌فرنگی‌ها ریخته شده است، اما نخست کارشناسان باید فضا بنا را به طور دقیق بررسی کنند تا بعد از آن عملیات استحکام‌بخشی انجام شود. وی افزود: با هماهنگی خوبی که بین میراث فرهنگی و شهرداری وجود دارد، امیدواریم شهرداری به زودی کار مرمت را آغاز کند و ما نیز نظارت لازم را برای عمل به ضوابط میراثی آغاز می‌کنیم. وی در پاسخ به این پرسش که پس از حادثه پلاسکو آیا تفاهم‌نامه‌ای بین شهرداری، میراث فرهنگی و آتش نشانی در خصوص حفاظت از بناهای تاریخی در مقابل آتش امضا شده است،اظهار کرد: متأسفانه به صورت مشخص خیر اما هر کدام از این آتش‌سوزی‌ها زنگ خطری است که منتظر نشویم تا اتفاق بعدی بیفتد و سپس به آن فکر کنیم.چنین اتفاقاتی میزان حساسیت‌ها را بالاتر می‌برد. ما باید برای وقوع چنین حوادثی در بناها و بافت‌های تاریخی. برنامه‌ریزی کنیم.

شیخ‌الاسلامی با تأکید بر نوع کاربری بناهای تاریخی بویژه در مکان‌هایی همچون میدان حسن‌اباد تصریح کرد:کاربری این بناها بسیار مهم است. در ضلع جنوب غربی همین میدان بالکن‌های طبقات بالا، انبار تجاری و محل دپو کالاهایی همچون کاموا شده است. که خطر اشتعال بیشتری هم دارد. وی متذکر شد: کاربری این نوع بناها نیاز به یک برنامه‌ریزی فنی، علمی و کارشناسی آتش‌نشانی برای سیستم اعلام و اطفا حریق دارد.قطعا دوستان آتش‌نشانی برنامه‌هایی در این خصوص دارند کما این که در بازار تهران اقداماتی را انجام داده‌اند اما این حریق‌ها برای همه ما مسوولان و مردم زنگ خطر است.

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.
■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.

علت آتش‌سوزیِ میدان حسن‌آباد، آیا «تغییر کاربری» است؟

از سوی دیگر، زهرا صدراعظم نوری، رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر در تذکری در یکصد و پنجاه و ششمین جلسه شورا با اشاره به سانحه آتش سوزی میدان حسن آباد گفت:اماکن و ساختمان هایی همچون گنبد حسن‌آباد به علت تغییر کاربری و نوع فعالیت صنفی از درجه خطرپذیری بالایی در زمینه حریق برخوردار هستند. وی در ادامه افزود: با توجه به وقوع حادثه آتش سوزی در انبار بزرگ ابزار و یراق آلات واقع در میدان حسن آباد که به علت عدم توجه به ضوابط و مقررات ایمنی در دوره بهره برداری رخ داده است، در ابتدا مراتب تقدیر و تشکر خود را از ایثارگران پرتلاش خانواده آتشنشانی شهر تهران که با تلاش خود مانع گسترش و سرایت آتش شدند اعلام می‌کنم. نوری در ادامه افزود: خوشبختانه در این حادثه، آتش با تلاش آتش نشانان مهار و کاملا خاموش شد و به هیچ یک از شهروندان عزیز آسیبی نرسید و تنها خسارات مالی به جای ماند.

وی در ادامه با ذکر آمار و اطلاعاتی از سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در سال ۱۳۹۷ که حدود ۷۳۶ مورد عملیات اطفاءحریق در اماکن تجاری ـ کسبی و انبارها را داشته است، تاکید کرد: این رقم ۱۲ درصد از کل حریقهای ساختمانی و اماکن را به خود اختصاص داده است. اماکن و ساختمانهایی همچون ملک مذکور که به علت تغییر کاربری و نوع فعالیت صنفی از درجه خطرپذیری بالایی در زمینه حریق برخوردار هستند و با بی توجهی به ضوابط اولیه ایمنی باعث حوادثی مانند حادثه هفته گذشته می شود و ضمن تحمیل خســـارت به شهروندان و مدیریت شهــری می‌توانند باعث از دست رفتن بخشی از هویت تاریخی یک شهر گردد.

رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران با تاکید بر ضرورت حفظ ایمنی در آثار تاریخی گفت: از سوی دیگر نظر به اینکه آثار تاریخی به جا مانده از گذشته در پایتخت، هویت شهر محسوب می‌شوند و شهروندان با آن‌ها احساس تعلق خاطر به تهران پیدا می‌کنند، حفاظت از آثار تاریخی در مقابل حریق و هر نوع آسیب و‌خطر بسیار حائز اهمیت بوده و ضروری است. نوری در پایان تاکید کرد: از این فرصت استفاده کرده و بر ضرورت اهتمام ویژه تمام نهادهای درگیر در ایمن‌سازی آثار فرهنگی و‌ تاریخی به ویژه سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حفظ و ایجاد ایمنی در آن‌ها تاکید می کنم.

مهدی معمارزاده کارشناس میراث فرهنگی استان تهران هم که در میدان حسن آباد حضور داشت، با اشاره به آنکه هنوز به صورت قطعی نمی‌توان از میزان خسارات سخن گفت، در گفت و گو با خبرنگار اسکان نیوز افزود: چون سقف طبقه دوم کلاً سوخته ، نمای دست انداز پشت بام و دو گنبد کلاه فرنگی کامل آسیب دیده ، به احتمال قوی پنجره‌ها از داخل سوخته اما نما به صورت کلی آسیب ندیده است و بیشتر به پاکسازی نیاز دارد. او با اشاره به این که بنا نیازمند رفع خطر، آوار برداری و استحکام بخشی است، اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود هزینه‌هایی هم برای فضاهای داخلی طبقه دوم و یا شاید حتی طبقه اول نیاز باشد و البته بازسازی نمای بیرونی که ممکن است بخش‌هایی از آن فرو ریخته باشد.

معمارزاده تأکید کرد: مرمت این بنا نیازمند مشارکت شورای شهر، شهرداری، میراث فرهنگی و مدیریت بافت و بناهای تاریخی شهرداری است. او با اشاره به حادثه نتردام آتش‌سوزی و زلزله را دو آسیب جدی برای بناهای تاریخی دانست و افرود: موضوع آتش سوزی در بناهای تاریخی چیز عجیبی نیست چرا که بناهای تاریخی در مقابل زلزله و آتش سوزی مقاوم نیست اما این بدان معنا نیست که ما نسبت به این بناها بی‌تفاوت باشیم.ما باید نسبت به امنیت بنای تاریخی حساس باشیم و در تقویت ضوابط و استانداردهای شهری گام برداریم. این کارشناس میراث فرهنگی تصریح کرد:با وجود آتش‌سوزی‌های مختلف در حوزه بناهای تاریخی هنوز دستورالعملی در این خصوص وجود ندارد و مسوولان شهری و میراث فرهنگی و آتش‌نشانی اقدام خاصی در این رابطه انجام نداده‌اند.


















بدون نظارت یا اطلاع میراث فرهنگی، داربست‌های بازسازی در حسن‌آباد بالا رفتند!

در خبری دیگر، داربست‌ها روی بدنه‌ تاریخی نیمه سوخته ضلع شمال غربی میدان حسن‌آباد بالا رفته‌اند، آن‌هم کمتر از ۴۸ ساعت بعد از پایان آتش‌سوزی. حالا این میدان هشت گنبدی که یکی از گنبدهایش را از دست داده و گنبد دیگرش نیم‌خیز در حال ریزش است، منتظر دستور بعدی شهردار تهران مانده؛ در حالی که میراث فرهنگی هنوز هیچ طرح یا دستوری را ندیده و نشنیده ... اگر جنبه‌ حفاظت برای جلوگیری از تخریب‌های احتمالی پوسته بعد از آتش‌سوزی را در نظر نگیریم، می‌توان این فرمان را بیشتر به یک دستور احساسی بعد از آتش‌سوزی نسبت داد، تا دستوری برای تهیه‌ی طرح و ورودِ هر چه سریع‌تر کارشناسانِ میراث فرهنگی و سازمان زیباسازی، طرحی عملیاتی برای آن بچینند. خبر را روابط عمومی شهرداری منطقه ۱۱ تهران اعلام کرده که بر اساس آن، «با دستور شهردار تهران در کمتر از ٤٨ ساعت توسط سازمان زیباسازی و با مشارکت شهرداری منطقه ١١ ، مرمت و بازسازی ضلع شمال غربی حسن‌آباد که دچار حریق شده بود آغاز شد».

به میدان حسن‌آباد هم که بروید، داربست‌ها دور تا دور این ضلعِ تاریخی را گرفته‌اند و هنوز کارگران در حال نصب داربست روی طبقات بالایی‌ترند، اما به جز چند آتش‌نشانی که در بخش‌های مختلف طبقه دوم تردد دارند و کاسبانی که حالا مغازه‌هایشان درگیر آتش شده و خودشان هم با احتیاط قصد راه انداختن کاسبی‌شان را دارند، خبری از هیچ طرح، نقشه یا اتفاق دیگری از سوی شهرداری نیست.

محسن شیخ‌الاسلامی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری اما درباره‌ دستور شهردار تهران، می‌گوید: این که اکنون چه کاری باید کرد، به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد. احتمالا پروژه مرمت از سوی شهرداری تهران، به سازمان زیباسازی داده شود، بنابراین امروز - شنبه ۲۹ تیر - در نامه‌ای به سازمان زیباسازی، به آن‌ها اعلام می‌کنیم، اداره کل میراث فرهنگی استان تهران، آماده‌ی ارائه‌ی طرح‌ها و نظرات کارشناسی است تا هر چه سریع‌تر مرمت این بنا تاریخی آغاز شود.

وی با تاکید بر این‌که هنوز هیچ حرف یا طرح یا نقشه‌ای به اداره کل میراث فرهنگی استان تهران داده نشده است، اظهار می‌کند: هر چند در قدم نخست باید کارهای حفاظتی، آواربرداری روی این بنای تاریخی انجام شود، از سوی دیگر سقف طبقه اول نیز در معرض خطر است و احتمالا نیاز به زدن جک دارد تا سقف پایین نیاید، بنابراین برای انجام چنین کارهای اضطراری نیز، زدن داربست ضروری به نظر می‌رسد، اماباید برای بازسازی این بنای تاریخی، طرح و نقشه‌ی آن نخست تهیه و برای بررسی به میراث فرهنگی داده شود. او با اشاره به نما شمالی، بدنه‌ آتش گرفته در این میدان که بر خلاف سه ضلع دیگر در ان بخش نیز دارای نما است، بیان می‌کند: بدنه‌های تاریخی دیگر، فقط یک پوسته‌ تاریخی در بخش جلویی در میدان دارند، اما در این ضلع که مقابل سازمان اتش‌نشانی نیز می‌شود، در بخشِ پشتی آن نیز، دو درگاهِ ورودی و تزئینات وجود دارد که در حال حاضر با یک دیوار الحاقی پوشانده شده است، برای حذف آن دیوار نیز، نیاز به انجام یک کار جامع داریم.

شیخ‌الاسلامی از لزوم انجام یک کار آسیب‌شناسی جدی‌تری در این بنای تاریخی در میدان حسن آباد خبر می‌دهد و می‌گوید: معاونت میراث فرهنگی به شهرداری وسازمان زیباسازی اعلام می‌کند که آماده‌ ایجادِ یک کمیته مشترک است تا با ایجاد کارگروهی کارشناسانه، سریع‌تر کارهای مرمت آن انجام شود. معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، همچنین درباره‌ی اعلام اعتبار مورد نیاز اولیه برای مرمت این بنای تاریخی در چند روز گذشته، آن را براورد اولیه برای انجام اقدامات اضطراری می‌داند و تاکید می‌کند: هر بار که از این اثر و آسیب‌های وارد شده به آن دیدن می‌کنم، با نکاتِ جدیدتری مواجه می‌شوم، بنابراین انجام آسیب‌شناسی جدی‌تری روی این بدنه‌ تاریخی احساس می‌شود.

ایجاد کارگروه ویژه برای بررسی علت آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اعلام کرد: کارگروهی ویژه برای بررسی علت آتش‌سوزی در میدان حسن‌آباد تهران ایجاد شده است. به گزارش ایسنا، علی‌اصغر مونسان در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «میدان حسن‌آباد به عنوان بخشی از هویت تهران و اثری ثبت ملی شده، همواره مورد توجه سازمان میراث فرهنگی بوده است. کارگروهی ویژه تعیین شده است تا ضمن هماهنگی با سایر نهادهای مسئول، علت بروز حادثه از سوی مقامات قضایی و شهری پیگیری و آسیب‌های وارد شده در اسرع وقت جبران شود.»

با وقوع آتش‌سوزی بنای تاریخی ضلع شمال غربی میدان حسن آباد تهران - چهارشنبه ۲۶ تیر - برخی مسئولان شهری در میدان حضور داشتند تا روند خاموش شدن آتش در این محوطه تاریخی را بررسی کنند. احمد مسجدجامعی - عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران - نیز با حضور در این محل، به خبرنگار ایسنا «از بررسی هزینه‌های مرمت گنبدهای میدان حسن‌آباد در شورای شهر» خبر داده و گفته بود: باید شکل تاریخی این میدان حفظ شود، در شورای شهر پیگیر مرمت این میدان خواهیم بود.

بررسی حریق میدان حسن‌آباد در شورای شهر تهران

سخنگوی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران از بررسی موضوع حریق میدان حسن‌آباد در شورای شهر خبر داد. حجت نظری در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در حاشیه حضور در محل آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد با بیان این که میدان حسن‌آباد یکی از میادین بسیار فاخر تهران به دلیل معماری و طراحی بود که متأسفانه در شامگاه چهارشنبه دچار حریق شد، گفت: البته آتش با همت آتش‌نشانان اطفا شد و خطر جدی این ضلع میدان را تهدید نمی‌کند اما عمده نگرانی‌های ما حجم و میزان آب به کار رفته برای اطفای حریق است که ممکن است موجب ریزش ساختمان شود. هرچند به گفته فرمانده میدان، خطر ریزش مهار شده اما به نظر می‌رسد که آسیب زیادی به این بخش میدان تاریخی وارد شده و مستلزم صرف هزینه‌های زیاد برای مرمت این اثر تاریخی است. وی با بیان این که از نظر ایمنی و مدیریت بحران ابعاد این حریق را در کمیسیون خدمات شهری بررسی می‌کنیم، گفت: البته این میدان به لحاظ تاریخی و میراثی نیز دارای ارزش بسیار است که قطعاً منتظر برآورد هزینه برای مرمت آن خواهیم بود تا در قالب یک طرح پیرامون مرمت و بازسازی بنای میدان، این موضوع را در کمیسیون اجتماعی شورا بررسی کنیم.

این دستورها ژستِ مدیریتی است یا پاتک حرفه‌ای؟

با وقوع آتش‌سوزی، دستورهای اولیه را دو متولی‌اش صادر کردند، یک سو مدیریت شهری و سمت دیگر متولی میراثی و هر دو در بالاترین مقام‌های ممکنِ نهادهایشان. همان میراثی‌ها همه چیز را به عهده شهرداری گذاشتند و متولی شهری هم که با یک دستور گویا قصد دارد ژست کشورهای اروپایی را به ایران هم تسری دهد. به گزارش ایسنا، با وقوع آتش‌سوزی ضلع شمال غربی بدنه‌ی تاریخی میدان حسن‌آباد، در کنار خوش‌شانسی که به واسطه‌ی همسایگیِ دیوار به دیوارش با ایستگاه آتش‌نشانی داشت و چند ساعت زودتر خاموش شد، از یک طرف برخی رفتارهای البته به‌نوعی امیدوارکننده را یک ژست مدیریتی دانست، ژستی که با وقوع اتفاقاتی مشابه در نوتردام پاریس یا حتی موزه ملی برزیل و رفتارهایی که در برخورد با این فاجعه در آن شهرها شد، جای خالی آن را در کشور همیشه احساس می‌کنیم.

در وقوع اتفاق‌های مشابه‌در کشور مانند آتش‌سوزی مسجد جامع ساری یا بازار تبریز که برای دومین بار دست‌کم در طول ۱۰ سال گذشته، سرخی آتش را به خود دید، تنها فکر ممکن برای زودتر خاموش کردن آتش را در هر نوع روش تخریبی می‌دیدند تا به این حداقل دست پیدا کنند که آتش خاموش شود، بدون دیدن هیچ نوع آموزشی برای خاموش کردن آتش در بناهای تاریخی در زمان بحران، به اندازه‌ای که در بنای تاریخی میدان حسن‌آباد پنجره‌های قاجاری از جا کنده می‌شوند و تا می‌توان روی بدنه‌ی این بنا آب ریخته می‌شود، تا فقط آتش را خاموش کنند، به اندازه‌ای که هنوز بیم فرو ریختن سقف طبقه بالا روی سر طبقه همکف وجود دارد، یا در مواجهه با سیل در دیوار گرگان، بخشی از دیوار تاریخی را به طور کامل تخریب می‌کنند! حالا و بعد از خاموش شدن آتش در طول چند روز گذشته، از یک سمت مونسان، رییس سازمان میراث فرهنگی، در توئیتی و نه هیچ مصاحبه‌ای خبری و رسمی اعلام می‌کند «میدان حسن‌آباد به عنوان بخشی از هویت تهران و اثری ثبت ملی شده، همواره مورد توجه سازمان میراث فرهنگی بوده است. کارگروهی ویژه تعیین شده است تا ضمن هماهنگی با سایر نهادهای مسئول، علت بروز حادثه از سوی مقامات قضایی و شهری پیگیری و آسیب‌های وارد شده در اسرع وقت جبران شود.» و از سوی دیگر حناچی - شهردار تهران - توئیتی منتشر می‌کند، مبنی بر اینکه «از تلاش همکاران آتش نشانم در جریان آتش سوزی شب گذشته میدان حسن آباد که مانع گسترش و سرایت آتش شدند، سپاسگزارم. در کنار پیگیری بازسازی سریع میدان حسن آباد که بخشی از هویت تاریخی تهران زیباست، نظارت بر ایمنی اماکن تجاری و انبارهای پیرامون آن را با جدیت دنبال خواهیم کرد».

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.


از این که به تازگی مسئولان دولتی صفحه‌های شخصی مجازی خود را به مکان تبدیل دستورالعمل‌های رسمی کاری تبدیل کرده‌اند که بگذریم، دومین دستور را بیشتر می‌توان یک دستور احساسی دانست تا هر چیزی که بتوان نام آن را دستوری عملی، فنی و براساس منطق برشمرد، آن هم بنایی تاریخی و قاجاری که به بررسی‌های کارشناسانه و طرح‌های درست برای مرمت آن نیز نیاز دارد. این در حالی است که حسن روحانی - رئیس جمهور - نیز شنبه ۲۹ تیر در نشست با مدیران ارشد بخش مسکن به منظور پیگیری اجرای طرح‌های دولت تدبیر و امید در این بخش، با ابراز تأسف از وقوع حادثه آتش‌سوزی در میدان حسن‌آباد تهران، گفت: «آثار و ابنیه تاریخی نشان‌دهنده هویت ملی و تاریخی و هنر ایرانیان بوده و ارزشی ملی، فرهنگی و باستانی دارد که باید از آنها به خوبی حفظ و حراست کرد. باید هر آنچه که از گذشته برای ما باقیمانده را پاس بداریم، چرا که آثار و ابنیه تاریخی مانند میدان نقش جهان اصفهان نشان‌دهنده هنر و همت بلند ایرانیان با مهندسی و معماری دقیق است.» وی با بیان اینکه شهرداری‌ها باید برنامه‌ای فوری برای بازسازی و مقاوم‌سازی ابنیه تاریخی و ساماندهی اماکن مجاور آنها که امکان حادثه‌آفرینی دارند، داشته باشند، گفت: براساس قول شهردار تهران میدان حسن‌آباد ظرف مدت ۶ ماه به حالت قبلی بازگشته و اقدامات بعدی برای حفاظت از این اثر تاریخی انجام خواهد شد. شاید بتوان این نکته را نیز مدنظر داشت که اطلاعات‌مان از این همه بنای تاریخی و ارزشمندی که نه فقط در تهران و در کل کشور وجود دارد، بسیار کم است و از سوی دیگر بی‌توجهی زیادی نسبت به سرنوشت آن‌ها داریم.

این ادعا را در نکته‌ای ساده می‌توان دید، در مقایسه‌ای کوتاه بین رفتارها در زمان وقوع آتش‌سوزی در کلیسای «نوتردام» پاریس یا موزه ملی برای ما کمتر دیده شده «برزیل» که درصد زیادی از مردم کشورمان در زمان وقوع آتش‌سوزی با آن، عکس و خاطره‌های مشترک رو کردند و آتش‌سوزی بازار تبریز یا اصلا چرا راه دور برویم، همین آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد که بعد از گذشت چهار روز از وقوع اتفاق، هنوز درصد قابل توجهی از مردم و حتی کارمندان حوزه‌های فرهنگی، خبری از این اتفاق ندارند! شاید به همین دلایل ساده بود که حتی قیاس‌هایمان در رفتار با آن‌چه که در زمان مواجه با چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد، متفاوت است. اما این بار حسن‌آباد فقط با یک آتش‌سوزی چند ساعته مواجه شد و در این میان رسانه‌ها تلاش خود را کردند تا بدون هیچ اظهار نظر و قضاوتی، اجازه دهند، مسئولان کار خود را به بهترین نحو انجام دهند و کارشناسان با ذره‌بینِ دقت‌شان، بررسی‌های درست و به موقع خود ار انجام دهند، طرح‌ها تهیه و از وقوع اتفاقاتی مشابه آن‌چه که در ضلع جنوب شرقی میدان حسنآباد رخ داد جلوگیری کنند. ولی در این میان به نظر می‌رسد یک چیز را فراموش کرده‌ایم؛ بررسی مستندات، طرح‌ها و نظرهایی که حسن‌آباد را تا کنون حسن‌آباد یا همان میدان هشت گنبدِ تهرانی‌های قدیم نگه داشته بود و نه ...

اصلا آیا بهتر نبود شهردار تلفن خود را بردارد و در تماسی با رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، با یکدیگر گفت‌وگو برقرار کنند و بخواهند تا نخست و به سرعت کارشناسان‌شان را وارد این موضوع کنند؟ همان طور که شیخ‌الاسلامی – معاون میراث فرهنگی تهران - با دیدن دستور شهردار قلم به دست گرفت تا در نامه‌ای به سازمان زیباسازی اعلام آمادگی برای تشکیل کارگروه دهد یا اعلام کند که قطعا و بر اساس دستور رییس سازمان برای ایجاد کارگروهی با هدف بررسی علت آتش‌سوزی، او نیز در این کارگروه نقشی مهم دارد. به همین دلیل به نظر می‌رسد هنوز می‌توان هشتگ «#ببخشید_که_اسمت_نوتردام_نیست» را برای میدان حسن آباد تهران هم استفاده کرد؛ هشتگی که برای بازار تبریز هم فقط یک استعاره بود از فاجعه‌ای که برای دومین بار رخ داد تا این بازار جهانی را با هر چه که هست، نیمه به حال خود رها کند،‌همان طور که میدان حسن‌آباد طعم این سرخی تند را به گفته‌ی کسبه‌ی قدیمی‌اش برای دومین بار بر تنش چشید.

البته نمی‌توان توضیح روابط عمومی شهرداری منطقه ۱۱ را نیز از ذهن دور کرد، که در مقابل این نوع برداشت، این طور توضیح داده است: «مرمت و بازسازی بنا به‌وسیله سازمان زیباسازی شهرداری تهران و با مشارکت و همکاری شهرداری منطقه ١١ و نظارت میراث فرهنگی استان تهران انجام خواهد شد. این اتفاق خلق‌الساعه نخواهد بود و تشریفات و کار کارشناسی خواهد داشت، منتها برای اینکه منظره نامناسب بر جای مانده از آتش‌سوزی فعلی پوشیده شود، بنری روی داربست‌های فعلی نصب خواهد شد در مقابل بنا؛ تا با نظریه کارشناسان مربوطه و بررسی طرح های مرمتی اقدامات بعدی انجام گیرد.»

مسجدجامعی: شهرداری گزارش حریق میدان حسن‌آباد را ارائه دهد

عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران از شهرداری تهران خواست که گزارشی در مورد حریق میدان حسن آباد و ابهامات آن به مردم و اعضای شورا ارائه دهد. به گزارش ایسنا، احمد مسجدجامعی در تذکر پیش از دستور خود در جلسه امروز شورای شهر تهران، با بیان اینکه از اقبال افکار عمو می نسبت به خاطره جمعی میدان حسن آباد که بسیار ارزشمند است، تشکر می‌کنم، گفت: به نظر می‌رسد با توجه به وسعت اثرگذاری حریق در میدان حسن آباد، شهرداری می‌بایست گزارشی را به افکار عمومی بدهد. وی با طرح این سوال که چرا میدانی که دیوار به دیوار ایستگاه آتش‌نشانی است، آتش‌نشانان دیر مطلع شدند، گفت: در حالی که انتظار می‌رفت آتش‌نشانان زودتر به محل حادثه برسند.

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.


وی افزود: اینکه یک ساختمان تاریخی سیستم اطفای حریق نداشته، جای سوال است. همچنین باخبر شدیم که شهردار تهران دستور دادند که میدان حسن آباد بازسازی شود، اما باید علاوه بر جداره این میدان، اقدامات جدی‌تری در خصوص این میدان انجام شود. وی با بیان اینکه این بنا تنها میدان باقی مانده از معماری رنسانس است، گفت: یک بنای ۹۰ ساله که بسیار محکم است، چرا که در حریق، گنبدهای آهنی آن سوخته اما هنوز بنا سر پا است. وی با بیان اینکه مداخله در میدان حسن آباد پس از حریق تنها نباید در جداره خلاصه شود، گفت: این بنا بسیار مهم است و در اطراف آن قبرستان مشروطه‌خواهان قرار دارد و پیشنهاد می‌شود کاربری جدیدی برای این میدان در نظر گرفته شود و شاید بهتر باشد طبقه بالای این میدان به موزه میدان حسن آباد تبدیل شود. مسجدجامعی با بیان اینکه قبل از عمل باید فکر کنیم که چه ظرفیت‌هایی باید به این میدان اضافه شود، گفت: نباید تنها به جداره این میدان توجه شود بلکه باید به محتوای آن نیز ورود کنیم.

لزوم آموزش آتش‌نشانان برای فرونشاندنِ آتش در مکان‌ها و ساختمان‌های تاریخی

عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در مورد حریق چهارشنبه شب میدان حسن آباد پرسش‌هایی را مطرح کرد. به گزارش ایسنا، حجت نظری صبح امروز در تذکر پیش از دستور خود با بیان اینکه در ساعات پایانی روز چهارشنبه حریقی در میدان حسن‌آباد رخ داد، گفت: پیشینه این میدان بر کسی پوشیده نیست اما ابهاماتی پیرامون این حادثه وجود دارد که باید سازمان آتش‌نشانی و معاونت خدمات شهری پاسخگو باشند. وی با بیان اینکه جای سوال است که چرا ساختمانی که ثبت ملی شده و جزو آثار فاخر محسوب می‌شود، باید به محل فروش ابزار و یراق تبدیل شود، گفت: همچنین چرا سیستم به روز اطفای حریق در این ساختمان نصب نشده است.

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.


وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد باید با هماهنگی اتاق اصناف نسبت به تغییر کاربری نامتجانس اقدام شود، گفت: میزان تخریب در میدان حسن‌آباد با توجه به اینکه دیوار به دیوار ایستگاه شماره یک آتش‌نشانی است، جای تعجب دارد هر چند که بعضا مطرح می‌شود که ماشین‌های آتش‌نشانی در حال ماموریت در یک جای دیگر بودند اما مگر می‌شود که کل ایستگاه تخلیه شده باشد. وی با بیان اینکه جای سوال است که آیا آتش‌نشانان دیر اطفای حریق را شروع کردند یا شدت توسعه حریق زیاد بوده، گفت: باید معاونت خدمات شهری به این موضوع رسیدگی کند و اطلاع‌رسانی دقیقی در این خصوص داشته باشد هر چند که آتش‌نشانان دلسوزانه جانشان را کف دست گذاشته و برای اطفای حریق رفتند که جای تشکر دارد. وی با بیان اینکه لازم است آموزش‌های لازم برای اطفای حریق در اماکن تاریخی داده شود، گفت: مثلا یک پرسش دیگر این است که چرا برای اطفای حریق یک مکان تاریخی از آب استفاده می‌شود و شاید من اشتباه می‌کنم اما شاید بهتر باشد از فوم و کف استفاده شود تا مبادا این ساختمان دچار تخریب شود. به گزارش ایسنا، نظری همچنین قصد داشت در بخش دوم تذکر خود در مورد نمایشگاه الکامپ تذکر دهد که محسن هاشمی عنوان کرد که به دلیل ضیق وقت امکان ارائه قسمت دوم تذکر وجود ندارد.

پیشنهاد برپایی موزه در میدان حسن‌آباد

احمد مسجدجامعی همچنین در تذکر پیش از دستور خود در یکصد و پنجاه و ششمین جلسه شورای شهر تهران، با ابراز خرسندی از اقبال افکار عمومی درباره خاطره جمعی میدان حسن آباد و تشکر از این حسن توجه گفت: با توجه به وسعت اثرگذاری حریق در میدان حسن آباد، شهرداری باید گزارشی فنی به افکار عمومی ارائه دهد. وی با بیان این سوال که چرا آتش نشانان که ایستگاه آنها دیوار به دیوار میدان حسن آباد است دیر مطلع شدند تصریح کرد: انتظار می‌رفت آتش‌نشانان زودتر به محل حادثه برسند. اینکه یک ساختمان تاریخی سیستم اطفای حریق نداشته هم خود جای سوال است. وی در ادامه با بیان اینکه شهردار تهران دستور بازسازی میدان حسن آباد را داده اند، افزود: مداخله در میدان حسن آباد پس از حریق تنها نباید به جداره میدان محدود شود و علاوه بر جداره باید اقدامات جدی‌تری در خصوص این میدان انجام شود.

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.


مسجد جامعی با ذکر این نکته که این بنا تنها میدان باقی مانده از معماری رنسانس ایتالیا در ایران است، گفت: این بنای ۹۰ ساله بسیار محکم است، زیرا در حریق، گنبدهای آهنی آن سوخته اما بنا هنوز سر پا است. وی با اشاره به اهمیت این بنا و قرارگیری قبرستان مشروطه‌خواهان در اطراف آن پیشنهاد داد کاربری جدیدی برای این میدان در نظر گرفته شود و افزود: شاید بهتر باشد طبقه بالای این میدان به موزه میدان حسن آباد تبدیل شود. مسجدجامعی با بیان اینکه قبل از عمل باید فکر کنیم که چه ظرفیت‌هایی باید به این میدان اضافه شود، گفت: نباید تنها به جداره این میدان توجه شود بلکه باید به محتوای آن نیز ورود کنیم.

نگه‌داری باروت‌های خطر در ساختمان‌های تاریخی!؟

دبیر کارگروه ملی مخاطرات با بیان اینکه کاربری ملک‌های شخصی که در بافت تاریخی واقع شدند نیازمند نظارت مدیریت شهری است، گفت:‌ باید با جدیت به رعایت اصول ایمنی در اماکن تاریخی بپردازیم، چرا که این ساختمانها دارای ریشه‌های تاریخی هستند و اگر آنها را در دست بدهیم نمی‌توانیم تضمین کنیم که مثل آنها را در شهرمان پیدا می‌کنیم. دکتر علی بیت اللهی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به وقوع حادثه آتش سوزی در ضلع شمال غربی میدان حسن آباد اظهار کرد: بعد از وقوع حادثه در ساختمان پلاسکو که یکی از تأثیرگذارترین حوادث در ساختمان‌هایی بود که هویت یک شهر را تشکیل می‌دهند، بررسی‌هایی انجام شد که در نتیجه آن‌ها متوجه نوعی ساده انگاری و عدم رعایت ایمنی شدیم که موجب تاسف بسیار و زیانبار برای آثار تاریخی و فرهنگی شهری است. وی با بیان اینکه حادثه پلاسکو نیز به یک علت بسیار ساده رخ داد و پس از آن خسارت غیر قابل جبرانی را تحمیل کرد گفت: همواره نکات بسیار ساده‌ ایمنی که رعایت آن‌ها تا پیش از حادثه به چشم نمی‌آید خسارات را افزایش می دهد، نبود آب برای خاموش کردن آتش در طبقه دهم ساختمان پلاسکو و گذشتن تاریخ انقضای کپسول‌های آتش‌نشانی و.. از نکاتی بود ه حادثه را تشدید کرد و موجب شد تا یک آتش‌سوزی کوچک به فاجعه‌ای عظیم تبدیل شود؛ این تجربیات نشان می دهد با یک مدیریت جدید می توانیم از از دست رفتن سرمایه ها جلوگیری کنیم.

■ با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.


رئیس کارگروه ملی مخاطرات به حادثه آتش‌سوزی بازار تبریز که در آن بیش از ۱۰۰ مغازه به طور کامل از بین رفت نیز اشاره کرد و گفت: مطالعه‌هایی که بر بازار تهران و مناطق ۱۱ و ۱۲ انجام شده نشان دهنده این است که نکات ایمنی بسیار ساده در این مناطق را رعایت نمی شود. یکی از نکات قابل توجه نگهداری مواد قابل اشتعال بدون رعایت ایمنی در این مناطق است که یک اتصال کوچک می تواند موجب وقوع آتش‌سوزی گسترده شود و علاوه بر صدماتی که می‌تواند جمعیت این منطقه را تحت تاثیر قرار دهد، خسارات جبران ناپذیری را برای تاریخ کشور ایجاد می کند. بیت اللهی با بیان این که آتش سوزی در میدان حسن آباد نیز از دلایل ساده و سهل انگاری ها نشات می‌گیرد، گفت: عدم ایمن سازی و رعایت نکردن اصول ایمنی در سیستم های برق، گاز و.. باعث جرقه‌های کوچک شده سپس مواد قابل اشتعال موجود در انبارها شعله ور شده و موجب وقوع آتش سوزی های وسیع می‌شود. در این حادثه آتش نشانان به سرعت عمل کردند و از تخریب این ساختمان جلوگیری شد اما باید با جدیت به رعایت اصول ایمنی در اماکن تاریخی بپردازیم، چرا که این ساختمانها دارای ریشه‌های تاریخی هستند و اگر آنها را در دست بدهیم نمی‌توانیم تضمین کنیم که مثل آنها را در شهرمان پیدا می‌کنیم. وی درباره استفاده از اماکن تاریخی با کاربری‌های متفاوت اظهار کرد: برخی از کاربری‌ها با بافت یک ساختمان متضاد است؛ در مدیریت شهری باید به همخوانی کاربری و اماکن دقت شود اما این موضوع به معنی ممانعت برای استفاده از یک فضای شخصی نیست اما در واقع باید کاربری انبار یک ساختمان تاریخی از خطر احتمالی کمتری برخوردار باشد چرا که مالکیت یک فضا دلیل مناسبی برای افزایش ریسک خطر یک ساختمان تاریخی به وسیله نگهداری مواد قابل اشتعال نیست.

رئیس کارگروه مخاطرات با بیان اینکه در مدیریت شهری این اماکن قدیمی باید حفظ و نگهداری شود همانطور که در دیگر کشورهای جهان دست کاری نما و ایجاد تغییرات ساختمان و حتی نوع شغل در اماکن تاریخی باید با نظارت مدیریت شهری انجام شود ادامه داد: نمی‌توان باروتی از خطر را در یک ساختمان تاریخی نگهداری کرد و با کوچکترین سهل انگاری می‌توان یک بنای تاریخی را از دست داد، بنایی که حال و هوای خاصی را به شهر می دهد و در صورت از دست رفتن آن دوباره نمی‌توان آن را بازگرداند. اگر ما به علت وقوع حوادث، ارزش های فرهنگی خود را از دست دهیم نمی‌توانیم دوباره آنها را به سادگی به دست آورده و به نوعی از هویت خود جدا می شویم. بیت اللهی در پایان با بیان اینکه این حادثه کوچک و قابل کنترل بود گفت باید درس هایی از این حادثه بگیریم چرا که در کشورمان ساختمان‌های مشابه ضلع شمال غربی میدان حسن آباد که دارای هویت تاریخی است وجود دارد. کاهش خطرات و سطح خطر فضاهای تاریخی باید به صورت جدی در دستور کار قرار بگیرد.

■ برگرفته از :
ـ ایسنا : چه چیزی در آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد سوخت؟
ـ اسکان‌نیوز : اعلام نظر معاون میراث فرهنگی استان تهران
ـ اسکان‌نیوز : آتش‌نشانان ناگزیر به بریدن نرده‌ها و پنجره‌های طبقه‌ی دوم شدند
ـ ایلنا : «تغییر کاربری»، علت آتش‌سوزی در میدان حسن‌آباد
ـ اسکان‌نیوز : هزینه‌ی مرمت چندمیلیاردی، ماحصل آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد
ـ اسکان‌نیوز : در بی‌خبری میراث فرهنگی، داربست‌ها در حسن‌آباد بالا رفتند
ـ ایسنا : لزوم آموزش آتش‌نشانان برای اطفای حریق اماکن تاریخی
ـ ایسنا : این دستورها ژستِ مدیریتی است یا پاتک حرفه‌ای؟
ـ ایسنا : ایجاد کارگروه ویژه برای بررسی علت آتش‌سوزی میدان حسن‌آباد
ـ ایسنا : بررسی حریق میدان حسن‌آباد در شورای شهر تهران
ـ ایسنا : آتش‌سوزی در میدان حسن‌آباد تهران + ویدئو
ـ ایسنا : نگه‌داری باروت‌های خطر در ساختمان‌های تاریخی!؟
ـ ایسنا : مسجدجامعی از شهرداری خواست گزارش حریق میدان حسن‌آباد را ارائه دهد
ـ ایلنا : پیشنهاد تشکیل موزه در میدان حسن‌آباد
■ تنظیم و یکپارچه‌سازی : واحد تأمین و تولید محتوای وبگاه