■ دلایل تاخیر در صنعتی سازی پرند

در حالی که تاخیر در پروژه پایلوت صنعتی سازی مسکن در پرند چندی است در کانون خبرها قرار گرفته و حتی باعث بوجود آمدن برخی مشکلات میان مپسا و شرکت عمران شهرهای جدید شده، خبرها حاکی از سرعت برای تکمیل این پروژه می دهد به همین منظور آرش بازیار مدیر عامل شرکت تک ایستا ناگفته هایی از علت واقعی این تاخیر و همچنین مشکلات سازندگان با مسکن مهر را در گفت و گو با فارس مطرح کرد که می‌خوانید:
فارس:یکی از عمده ترین مشکلات ایجاد تاخیر در پروژه پایلوت مپسا چه بود
بازیار: یکی از عمده ترین مشکلات ایجاد تاخیر در پروژه پایلوت مپسا زمین بود، عدم به موقع تحویل زمین در پروژه پایلوت پرند باعث شد از زمانی که زمین به سازنده تحویل داده شد تا زمانی که آنها توانستند عملا کار خود را آغاز کنند، حداقل 2 ماه زمان از دست برود، البته در خصوص دلایل تاخیر در واگذاری زمین نمی توان به راحتی قضاوت کرد و احتمالا عوامل مختلفی نظیر تعجیل مپسا یا تعلل شرکت پیمانکار در واگذاری زمین از جمله دلایلی بوده اند که سبب بروز این معضل شده اند اما در هر صورت تقریبا یک الی دو ماه زمان از دست رفت تا زمین آماده شود.
فارس:بعد از تحویل گرفتن زمین چرا مجددا این تاخیر ادامه یافت؟
بازیار: بعد از این مرحله و آماده سازی زمین این بار مشکلات زیادی با سیستم بانکی پیدا کردیم و از آنجا که سیستم بانکی اولین بار بود که به سازندگان مسکن مهر وام پرداخت می کرد به دلیل بی تجربگی در ارزیابی و پرداخت تسهیلات، تاخیر زیادی ایجاد شد. به طوری که از زمان ارزیابی تا زمان پرداخت وام حدود 30 تا40 روز زمان از دست می رفت اما با همه این احوال ورود مپسا به پروژه صنعتی سازی مسکن بی سابقه بوده است و مپسا در این راستا جسارت زیادی به خرج داده است.
مپسا هدفش این بوده که صنعتی سازی مسکن را ترویج دهد و تا حد زیادی هم در این زمینه موفق بوده است ،چرا که با ورود یک سری شرکت‌ها به این پروژه و زمینه سازی برای مجرب ساختن آنها بستری را ایجاد کرده که این شرکت‌ها در زمینه صنعتی سازی توانمند شوند، به مرور زمان این نوع شرکتها به مرحله ای خواهند رسید که با شرکتهای خارجی توانمند رقابت کنند و همین مساله نقش موثری در توسعه صنعتی سازی در کل کشور دارد .
فارس:یعنی با اطمینان می گویید که دیگر این مشکل تاخیر در فازهای بعدی تکرار نخواهد شد
بازیار: در واقع شرکتهایی که در این زمینه وارد شده اند با کسب یکسری تجربه و آزمون و خطا به خوبی واقف هستند که چرخه کار را چگونه طی کنند تا به صورت اصولی کار را پیش ببرند .از این رو قطعا بسیاری از مشکلاتی که در فاز اول صنعتی سازی پرند وجود داشت در فازهای بعدی تکرار نخواهد شد .در واقع شرکتهای فعال در پروژه مپسا تاکنون تجربه انجام کاری به این ابعاد را نداشته اند اما مپسا باعث پختگی این نوع شرکتها شد .
در خصوص تاخیر در پروژه صنعتی سازی پرند نباید همه تقصیرها به حساب "مپسا " گذاشته شود. این تصور نوعی ظلم است، چرا که عوامل دیگری باعث ایجاد تاخیر در پروژه پایلوت شده اند. این پروژه به عنوان کار اول پیشرفت خوبی داشته است که با رفع مشکلات حقوقی ،فنی و مالی آن در مسیر مطلوبی قرار خواهد گرفت .
فارس:آیا سیستم بانکی نیز در این تاخیر نقشی داشته است
بازیار: حد فاصل زمانی که بانک بخواهد پول پرداخت کند و پیمانکار کار را شروع کند زمان زیادی از دست می رود که این مساله به نوبه خود باعث می شود عملا بسیاری از انبوه سازان دلسرد شوند.از دیگر سو بانک مدارکی را که برای پرداخت تسهیلات مطالبه می کند بسیار زیاد است، حدود یک ماه طول می کشد تا مدارک مورد نیاز بانک آماده شود و همه این مراحل باعث تاخیر در ساخت مسکن مهر می شود. اگر یک تکنولوژی از 60 سال پیش در کشورهای پیشرفته استفاده شده است به معنای از رده خارج بودن آن سیستم نیست بلکه به دلیل پیشرو بودن این کشورها در استفاده از تکنولوژی بوده است و ازاین رو این اشتباه است که تصور شود تکنولوژی های به کار گرفته شده در پروژه پایلوت پرند قدیمی است .
اتحادیه های مسکن مهر نیز در برخورد با پروژه پایلوت پرند کم لطفی کرده اند و سهم متقاضیان مسکن مهر را به پروژه با تاخیر پرداخت کردند که این خود در ایجاد تاخیر در ساخت وسازهای صنعتی دخیل بوده است زیرا با توجه به اینکه بانکها در ابتدای کار هیچ تسهیلاتی به سازندگان پرداخت نمی کردند، لازم بود که این خلاء از طریق سهم آورده متقاضیان جبران شود که متاسفانه این مساله اتفاق نیفتاد.
فارس: گفته می شود کمبود نیروی متخصص اصلی ترین مشکل صنعتی سازی است
بازیار: کمبود نیروی متخصص در صنعتی سازی پرند از جمله عوامل اصلی است که باعث بروز مشکل در چرخه صنعتی سازی می شد، البته برای رفع آن قرار شد یکسری استاد کار ماهر در این زمینه از کشورهای خارجی دعوت کنیم اما بعد از برآوردهای اقتصادی به این نتیجه رسیدیم که توجیه اقتصادی ندارد که البته در حین کارخوشبختانه کارگران ساختمانی به تجاربی رسیدند که باعث شد در این زمینه تا حدودی به خودکفایی برسیم .
فارس:آیا در پروژه مسکن مهر بخشودگی های بیمه و مالیاتی در نظر گرفته شده است
بازیار: با اینکه در پروژه مسکن مهر بخشودگی های بیمه و مالیاتی در نظر گرفته شده اما در زمان اجرا بخش نامه های متناقضی این بخشودگی ها را لغو کردند. به طوری که سازنده ها ملزم به پرداخت متر مربعی 7 هزار تومان بابت بیمه شدند که این مسیر اولین گام تحمیل هزینه به سازنده در ابتدای کار بود .البته به این هزینه باید هزینه های خرید سفته ،خرج محضر و اجاره زمین را باید اضافه کرد که براساس برآوردی که از سوی یک سازنده اصفهانی صورت گرفته است در ابتدای کار مجموع این هزینه ،رقمی بالغ بر 35 هزار تومان در هرمتر مربع به سازندگان در مسکن مهر تحمیل می کند در حالی که هیچ نوع تسهیلاتی تا اتمام مرحله فونداسیون به آنها پرداخت نمی شود که بهتر است این نوع هزینه ها در اواخر پروژه وزمانی که وام به سازنده پراخت می شود از آنها مطالبه شود تا آنها دچار مشکلات مالی نشوند .
فارس:آیا اجرای قانون هدفمند شدن یارانه ها موجب گرانی مسکن خواهد شد
بازیار: قانون هدفمند شدن یارانه ها باعث افزایش قیمتها در مسکن مهر می شود که این مساله دغدغه های بیشماری را از هم اکنون برای شرکتهای ساختمانی در مسکن مهر ایجاد کرده است،البته برخی از مصالح ساختمانی نظیر آهن از هم اکنون قیمتشان افزایش پیدا کرده است و کاملا محرز است که صعود قیمت این کالا در زمان اجرای قانون یارانه ها صورت خواهد گرفت. افزایش دستمزد منابع انسانی نیز بر روی قیمت تمام شده ساخت مسکن اثر خواهد گذاشت و برای ممانعت از این اتفاقها دولت باید چاره ای اساسی برای کنترل قمیتها در مسکن مهر کند .
فارس:آیا ورود شرکتهای خارجی در مسکن مهر مفید خواهد بود
بازیار: مشارکت خارجی ها در مسکن مهر مشکلی ندارد چرا که باعث ورود فناوری های نوین شده و در نهایت منجر به ایجاد یک رقابت بین شرکتهای داخلی و خارجی می شود، اما مشروط براینکه دولت از تولید کنندگان داخلی حمایت جامعی به عمل آورد و بین شرکتهای داخلی و خارجی در ارائه خدمات و تسهیلات فرق نگذارد، البته با وجود آنکه ماشین آلات به عنوان ابزار اصلی کارتولید صنعتی سازی است، اما گمرک در این زمینه با قوانین دست و پاگیر به شدت در کار ما اختلال ایجاد کرده است به عنوان مثال خرید ماشین آلات استفاده شده از نظر گمرک مستعمل محسوب می شود،در حالی که این رویه یک صرفه جویی مالی برای سازندگان و همچنین مانع از خروج ارز بیشتر از کشور است، وجود مشکلاتی از این دست باعث می شود تا تولید مسکن به صورت صنعتی محقق نشود .