وقتی معماری ایران در اکسپو «لوله» شد!
غرفه ایران در اکسپوی امسال براستی حکایت فرهنگ و معماری رو به زوالیست که مسوولان و دست اندرکاران آن بجای برکشیدن اعتبارش؛ تنها به فکر ساختن اعتبار و انبانی با سوء استفاده از آن برای خود هستند. 
معماری نیوز: هنوز که هنوز است وقتی نام «اکسپو» می آید از عوام گرفته تا خواص، دوست دارند تنها اکسپوی مونترال و حضور زیبا، مقتدرانه، شکوهمند و بامعنای غرفه ایران به طراحی فرمانفرماییان را به یاد آورند. [پاویون ایران در اکسپوی 1967 مونترال] بنایی نوین و در عین حال ایرانی که از چند صدمتری نیز حتی خارجی ها با اندک آشنایی از ایران به هویت آن پی می بردند. اکنون بعد از چند نوبت حضور "مفتضحانه" باز ایران با ادعایی بزرگ از جانب یکی از مدعی ترین معماران و از بزرگترین مشاوران ایران با با پشت سر گذاشتن ناجوانمردانه دیگران، به عرصه بازگشته است. ولی به راستی این کجا و آن کجا! 
پاویلون ایران در مونترال کانادا- 1967 
پاویلون ایران در میلان ایتالیا- 2015 به طرح که نگاه می کنیم و توجیحات سراسیمه و آشفته طراحش که از کانسپت سفره جهانی در حال پرواز؟! گرفته تا معماری وصله ای پارامتریک و تقلیدی سطحی از معماری اقلیمی و دیکانستراکشنی از مقرنس ها و آیینه کاری های بی نظیر ایرانی که گویی به فحش کشیده شده است؛ تا حروف درهمی که معنا در ازدحام آن گم می شود؛ اگر چیزی از ایران به ذهن متبادر شود تنها می تواند «لوله شدن معماری ایران» باشد! به دو غرفه قابل مقایسه با غرفه ایران بنگرید: غرفه روسیه که در همان نگاه نخست تداعی گر مردم کشتی ساز روسیه است و غرفه چین که در عین نوین بودن درهمان نگاه نخست معماری چوبی و خاص چین را یادآوری می کند. 
پاویلون روسیه 
پاویلون چین اما غرفه ایران به راستی نمایانگر چیست جز آشفتگی و تناقض؟! چرا حتی یک نفر در این مملکت پیدا نمی شود که قادر باشد معماری نوین ایرانی را تعریف کند؟! کجای معماری ایران چوبی است و اگر شمال کشور چنین باشد چه ارتباطی با این حصیر بستنی قیفی دارد؟ 
طرح ارائه شده توسط صفامنش گیریم که در مبتذل ترین حالت پذیرفتیم یک صفحه ساده بجای سفره جا زده شده و مبنای تولید اثر قرار گرفته است. دیگر پرنده بودنش چه محلی از اعراب دارد؟ اساسا کجای چنین معماری بر خلاف موضوع اکسپو می تواند پایدار و زمین دوست باشد که تولید آن مرهون قطع درختان بسیار است؟! چرا باید ذهن مخاطب مثلا بجای پتو یا ملحفه به دنبال "سفره ایرانی" برود؟ مگر باقی ملتها غذایشان را روی چیز دیگری می گذارند؟ و اگر قرار بود که این فرم ساده که در عرض 25 ثانیه در نرم افزار تولید می شود بنا بر ادعای طراحان منطبق بر معماری فولد و پوسته پارامتریک باشد این سازه مذبوحانه و تیر و ستون های سنتی برای نگاه داشتنش چیست؟ به هر غرفه ای که نگاه می کنیم بالاخره چیزی دریافت می کنیم. یا نمایش فرهنگ و تمدن است، یا کسب اعتبار ملی. یا به رخ کشیدن توان تکنولوژیک و سازه است، یا اختراعی در راستای موضوعات نمایشگاه. اما اینجا نه معماری ایرانی/ اسلامی توصیه شده توسط رهبری و مسولان بلند پایه نظام مدنظر قرار گرفته و نه کمترین توجهی به موضوع نمایشگاه شده است. همچنین از سازه و تکنولوژی برازنده ای که ارزش آن همه پول ملت ایران را داشته باشد، نیز خبری نیست. تنها موجودی خوف انگیز چون "شتر گاو پلنگ" با هزینه ای سرسام آور در جدال میان کسانی شکل گرفته است که بجای آبرو و حیثیت ملی و امانتداری این ملت بنیانگذار تمدن بشری، تنها "منیتشان" اهمیت دارد. غرفه ایران در اکسپوی امسال براستی حکایت فرهنگ و معماری رو به زوالیست که مسوولان و دست اندرکاران آن بجای برکشیدن اعتبارش؛ تنها به فکر ساختن اعتبار و انبانی با سوء استفاده از آن برای خود هستند. به زودی با افتتاح اکسپو 2015 در 10 روز آتی و گزارش از ساختمان نهایی، ابعاد دیگری از این رویداد تاریخی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. هر چند «معماری نیوز» به دلیل ملی بودن این پروژه و حفظ آبروی ایران از بازگویی بسیاری از موارد پشت پرده اکسپو، رانت ها و سوء مدیریت های صورت گرفته چشم پوشی کرده است، اما امیدوریم آقای وزیر که به همراه مقامات بلند پایه روز 10 اردیبهشت به میلان سفر می کند، با چشم باز و با دید کارشناسانه و مقایسه ای به غرفه ایران و سایر کشورها نگاه کنند تا نتیجه مدیریت خود (شما بخوانید سوء مدیریت) در اکسپو میلان را ببینند. مایه تاسف است که 3 تن از مدیران و تصمیم گیران این پروژه، جلسات بررسی وضعیت اکسپوی ایران را در استخر نمایشگاه بین المللی ایران برگزار میکنند و در واپسین روزهای سال 93 پای برخی نمایندگان مجلس را نیز به این موضوع باز کرده اند. آنچه در خصوص غرفه ایران در اکسپوی 2015 میلان در آینده نزدیک خواهیم دید؛ نتیجه مدیریت رضاخانی و دستوری، عدم رعایت اخلاق حرفه ای و دور زدن معماران ایرانی توسط یکی از پیش کسوتان این حوزه و همچنین تلاش ها و «یه قل دو قل» بازی کردن داماد آقای وزیر و همکار مهندس شیمی وی می باشد.
|
