خیابان لالهزار که در دورهی ناصرالدینشاه ایجاد شد، با تجهیز شدن به تأسیساتِ نوین شهری و آراسته شدن با سبکهای تازهی معماری و فراهم آوردنِ مکانی نو، دروازهای به غرب و ویترین نمایش نووارگی به شمار میرفت. این مقاله شرح ظهور خیابان لالهزار در دوران ناصری و ویژگیهای آن از جنبههای گوناگونِ کالبدی، فضایی و زیستِ شهری است.
نام مقاله : لالهزار، عرصهی تفرج، از باغ تا خیابان (شکلگیریِ خیابان به سبک اروپایی در دورهی ناصرالدینشاه) پدیدآورندگان : دکتر محسن حبیبی ، دکتر زهرا اهری چکیده : گسترش روابط ایران با غرب در زمان ناصرالدینشاه، زمینهساز ورود اندیشهها، الگوها و اشیای فرنگی بود. گرتهبرداری از الگوهای فرنگی در شهرسازی، خود را در طرح توسعهی شهر تهران و تبدیل آن به «دارالخلافهی ناصری» و ایجاد فضاهایی با حالوهوای فرنگی نمایاند. خیابان لالهزار که در بخشی از باغ لالهزار (باغ تفرجگاهی سلطنتی بیرونشهری دوران فتحعلیشاه) ایجاد شد، از شاخصترینِ این فضاهاست. این خیابان با تجهیز شدن به تأسیساتِ نوین شهری و آراسته شدن با سبکهای تازهی معماری و فراهم آوردنِ مکانی نو، دروازهای به غرب و ویترین نمایش نووارگی شد؛ و نمودهای زندگی مدرنِ شهری، مانند پارک و باغوحش که مفهوم اوقات فراغت را به گونهای نو مطرح میکردند، در آن ایجاد شدند. تجهیزات نوین همچون چراغ گاز و واگن اسبی، شباهتِ ریختی آن را با نمونههای اروپایی کاملتر کرد؛ هرچند مقصودی مشابه با شهر اروپایی از ایجادشان دنبال نمیشد. حضور زنان برای تفرج و گردش، آغاز عصر جدیدی در زیست شهری بود که تا آن زمان بیسابقه بود. این مقاله شرح ظهور خیابان لالهزار در دوران ناصری و ویژگیهای آن از جنبههای گوناگونِ کالبدی، فضایی و زیستِ شهری است. و معنا، محصول شهر کلیدواژهها : باغ ، تراموا ، چراغ گاز ، خیابان ، طرح نو ، فرنگیمآبی.
|
