■ عنوان مقاله: آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی در شهر ■ یاسوج با استفاده از سنجش از دور
■ نویسندگان: کمال امیدوار، مهدی نارنگیفرد، حجت عباسی ■ انتشاریافته در: فصلنامهی «جغرافیا و آمایش شهری و منطقهای»، دورهی ۵، شمارهی ۱۶، پاییز ۱۳۹۴. ■ چکیده : تصاویر چند طیفی سنجش از راه دور برای بهدست آوردن درک بهتری از محیط زمین بسیار کارآمد میباشد؛ بنابراین باتوجهبه دگرگونیهای گسترده درکاربریاراضیوپوششگیاهی،استفاده ازفناوریسنجشازدور به یکابزارمهمدر بررسی وپایشتغییراتبدل شده است. این پژوهش با هدف ارزیابی تغییرات کاربری و درصد پوشش گیاهی در شهر و نواحی پیرامون یاسوج انجام گرفت. بدین جهت با استفاده از تصاویر سنجندهTM ماهواره LANDSATبه تاریخ: ۲۱ و ۲۲ دسامبر سالهای ۱۹۹۸ و ۲۰۱۰؛ ۱۳ و ۱۴ ژوئن سالهای ۱۹۸۷و ۲۰۱۰، نقشههای کاربری و شاخص بهنجار شدۀ پوشش گیاهی NDVI با استفاده از خوارزمیک بیشترین شباهت، فاصله ماهالانویی و حداقل فاصله؛ طبقهبندی نظارت شده تهیه گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان مساحت در سال ۱۹۸۶ مربوط به کاربری بایر با ۲/۱۴ کیلومتر مربع و سپس کاربری مسکونی با ۲۶/۳ و فضای سبز با ۱۵/۲ کیلومتر مربع کمترین مقدار مساحت را به خود اختصاص دادهاند، در مقابل در سال ۲۰۱۰ بیشترین میزان مساحت مربوط به کاربری مسکونی با ۲۷/۱۰ کیلومتر مربع و سپس کاربری بایر با ۶۸/۸ کیلومتر مربع و در پایان پوشش گیاهی با ۶۶/۰ کیلومتر مربع کمترین مقدار مساحت را در بر گرفته است. همچنین بیشترین میزان تغییرات در این بازۀ زمانی، مربوط به کاربری مسکونی با ۱۵۷ درصد (افزایش ۷ کیلومتر مربعی) است، اما شاهد روند کاهشی مساحت کاربریهای بایر (۵۲/۵ کیلومتر مربع) و فضای سبز (۴۹/۱ کیلومتر مربع) در طی سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۰ میباشیم. همچنین با ترسیم حریم پنج کیلومتری پیرامون شهر، نقشۀ درصد شاخص پوشش گیاهی تهیه و نشان داد که مساحت درصد پوشش گیاهی بیش از ۷۰ درصد ۴۲/۱۶ کیلومتر مربع و ۶۰ الی ۷۰ درصد ۱۳/۵۵ کیلومتر مربع کاهش و در مقابل مساحت درصد پوشش گیاهی کمتر از ۶۰ درصد ۵۶/۷۱ کیلومتر مربع افزایش داشته است. همچنین ارزیابی دقت کلی خوارزمیکهای پایش تغییرات در منطقه نشان داد که روشهای بیشترین شباهت و فاصله ماهالانویی بیشترین دقت و روش حداقل فاصله کمترین دقت در استخراج کاربریهای سهگانۀ مسکونی، بایر و فضای سبز دارد. ■ کلیدواژهها : تغییرات کاربری؛ طبقهبندی نظارتشده؛ ماهوارهی لندست؛ شاخص NDVI؛ یاسوج.
|