این نوشتار پس از بررسی واژهشناسی و مفهوم مکان از دیدگاه کلاسیک و از دید نظریهپردازانِ مکان، به جستوجوی عوامل پدیدآورندهی هویت و معنای مکان و تأثیر آن بر انسان پرداخته، و دستاوردهایش را در خیابان نیاوران بهعنوان موردپژوهیِ عوامل تأثیرگذار در شکلگیریِ تصویر ذهنی از این خیابان و عوامل نابوکنندهی آن، آزموده است.
نام مقاله : تصویرهای ذهنی و مفهوم مکان پدیدآورنده : رعنا حبیبی چکیده : مکان، عنصر اصلی هویت ساکنانِ آن است. انسان با شناخت مکان میتواند به شناختِ خود دست یابد. یکی از علل سرگردانی انسانِ امروز، نپرداختن به مفهوم مکان و در پی آن، بیبهره ماندن از هویتِ مکانیست. مکانهای مدرنیستی امروزین بی توجه به طبیعت پیرامون و نیازهای کیفی ساخته شدهاند و ناگزیر فقط برآوردهکنندهی هیجانها و نیازهای زودگذر و کمّی انسانها، و به دور از معنا و خصیصهای اصیل، تنها ترویجدهندهی نامکانها هستند. در این نوشتار، واژهشناسی و مفهوم مکان از دیدگاه کلاسیکِ آن، یعنی نظر حکمای ایرانی و فلاسفهی یونان در روزگار کهن و از دیدگاه نظریهپردازانِ مکان (پدیدارشناس ـ روانشناس محیطی) در دوران معاصر بررسی شده و به پیوند مکان و خاطره و حافظهی جمعی و تصویر ذهنی حاصل از مکان پرداخته شده است. این بررسی همچنین به جستوجوی عوامل پدیدآورندهی هویت و معنای مکان و تأثیر آن بر انسان پرداخته و آنچه حاصل شده، در خیابان نیاوران بهعنوان موردپژوهی کاربست یافته است و عوامل تأثیرگذار در شکلگیریِ تصویر ذهنی از این خیابان و عوامل نابوکنندهی آن آزموده شدهاند. و معنا، محصول شهر کلیدواژهها : تصویر ذهنی ، مکان ، هویت مکان ، حس مکان ، خاطرهی جمعی ، خیابان نیاوران.
|
