گزارش ها   
 

 قلب اصفهان در خشکسالی شکست/نصف جهان با بی آبی می میرد

این روزها بحث داغ کم آبی و خشکسالی در اکثر شهرها و خبرها تیتر یک است. اصفهانی ها که از این قاعده مستثنی نیستند وزیر نیرو را به مناظره کشاندند تا شاید با درایت او مشکل کم آبی اصفهان حل شود. اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد؛ قلب نصف جهان در خشکسالی شکست...

تاریخ ارسال: سه شنبه 10 تیر 1393
وزیر نیرو از این بار مسوولیت شانه خالی کرد و وظیفه را به مشاورش محول کرد تا پیگیر قضایای کم آبی در همه شهر ها باشد. در این میان مشاور وزیر نیرو گزارشی را تدوین کرد و به بررسی تامین آب در ۱۲ کلانشهر کشور پرداخت و آن را به رئیس جمهور ارائه کرد تا بر طبق دستور حسن روحانی رییس جمهور وقت که نباید بی آبی بر شهرها احاطه شود چاره ای بیندیشند. روحانی دستور داد که نباید کمبود و جیره بندی آب اتفاق بیفتد با وجود این که ۵۱۷ شهر از تنش آبی و بحران همه ساله این مایه حیات رنج می برند.
حمیدرضا جانباز مشاور وزیر نیرو طرح های تدوینی را به رییس جمهور ارائه و بیان می کند: اگر شهرها در مصرف آب صرفه جویی نکنند بحران کم آبی گریبانگیر تمامی شهرها خواهد شد و اگر مشکلی در زمینه تامین آب به‌ وجود آید، دچار کمبود آب می‌شوند.
مشاور وزیر نیرو در عین حال تاکید می کند: مشکلی از نظر کمبود آب نداریم؛ اما متاسفانه جیره‌ بندی برنامه‌ ریزی‌ شده‌ ای برای هیچ‌ یک از شهرهای کشور نخواهیم داشت.
او می گوید: دستور مثبت رئیس‌ جمهوری را گرفته‌ایم و برنامه‌ ریزی ما برای این شهرها و تمام مناطق شهری این است که کمبود و جیره‌ بندی آب نداشته باشیم.
جانباز از جمله این شهرها به تهران، اراک، مشهد، اصفهان، قم، تبریز، قزوین، کرمان و اهواز اشاره می کند و ادامه می دهد: خط قرمز وزارت نیرو امسال جیره‌ بندی نکردن آب در شهرهای کشور است.
او یاداوری می کند که در حدود ۶ هزار روستای کشور با تانکر آبرسانی می‌شوند و آبرسانی به این روستاها را در قالب طرح منسجم اجرای شبکه‌های مجتمع‌ های آبرسانی روستایی در دستور کار قرار دارد.
مشاور وزیر نیرو می گوید در این چارچوب، برنامه‌ ای را به دولت تقدیم می‌کنیم که در مدت ۳ سال آینده اگر وجوه آن تامین شود، این مجتمع‌‎ ها زیر پوشش برود و درصد جمعیت روستایی برخوردار از نعمت آب آشامیدنی از ۷۷ درصد کنونی به ۹۲ درصد در پایان برنامه پنجم برسد.
با وجود این نماینده فلاورجان در مجلس نهم با انتقاد از سیاست‌های مقطعی وزارت نیرو در بحران کم‌آبی می گوید: تصمیماتی که دولت و وزیر نیرو درباره آبرسانی گرفته‌اند، مقطعی و لحظه‌ای بوده و مشکل مردم برای بحران کم آبی همچنان به قوت خود باقی مانده‌ است.اگر وزیر نیرو نتواند مشکل و بحران کم آبی را حل کند چه کسی مسوول این همه تنش های آبی در کشور و به خصوص در اصفهان خواهد بود؟!!. ناصر موسوی لارگانی درباره خشکسالی‌های پی در پی و بحران کمبود آب در اصفهان تصریح می کند: اکنون اصلی‌ترین خواسته مردم اصفهان از دولت و وزارت نیرو، حل بحران کم آبی و اجتناب از سیاست‌های گذرا در این باره است. وزیر نیرو مستحضر باشند زمانی که آب اصفهان را به کرمان و یزد دادند و ایشان در صحنه نبودند حالا با این پستی که دریافت کرده اند آب به ناحق گرفته شده اصفهان را برگردانند و این همان مطالبه ای است که مردم اصفهان از شما می خواهند و به حق است.
به گفته موسوی لارگانی کمبود آب در اصفهان کشاورزی را نابود کرده است. این عضو کمیسیون کشاورزی با بیان اینکه خشکسالی از حدود ۷ سال گذشته در اصفهان فراگیر شده و روز به روز نیز بر آن افزوده می‌شود، تصریح می کند: چندی پیش رئیس مجلس شورای اسلامی به استان اصفهان سفر کرد و در این سفر وعده حل مشکل آب زاینده‌رود را با تشکیل کارگروه ویژه به مردم این استان دادند، اما متأسفانه پس از گذشت چندماه هنوز مشکل کمبود آب آشامیدنی و کشاورزی مردم این استان حل نشده‌است. این در حالی است که در اردیبهشت ماه امسال حمیدرضا فولادگر در خبرها اعلام کرده است که آبان ماه آب در زاینده رود جاری می شود اما با این اوصاف نه تنها آبی به زاینده رود برنمی گردد، الان مشکل کمبود آب شرب و خانگی هم مزید بر علت شده است.
موسوی لارگانی با بیان اینکه اکنون مردم اصفهان با مشکل کمبود آب شرب مواجه هستند، بیان می کند: با توجه به نزدیک شدن به فصل گرم سال مردم اصفهان برای تأمین آب شرب خود با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند به همین دلیل رسیدگی به بحران کمبود آب اصفهان از سوی مسئولان دولتی بسیار ضرورت دارد.
وی ادامه می دهد: مسوولین این قدر که به فکر دیگر شهرها و معیشت آنها هستند کمی هم به اصفهان بیندیشند این شهر با بی آبی می میرد.
اکنون وضع در استان اصفهان به ویژه در شهرستان‌های شمالی و غربی بحرانی است به طوری که مردم برای تامین آب آشامیدنی و حتی آب برای استحمام خود با مشکل رو به رو هستند.
موسوی لارگانی به جلسه مشترک سازمان آب منطقه‌ای استان اصفهان و کشاورزان اشاره می کند و می گوید: در این جلسه کشاورزان از سختی‌های خود برای تامین یک مرحله آب در کشت‌های بارانی و دیم گندم صحبت کردند که به دلیل در دسترس نبودن حتی یک مرحله آبیاری، کشت دیم گندمشان در ورطه نابودی است.
این عضو کمیسیون کشاورزی با بیان اینکه در وضعیت فعلی کشاورز به نان شب خود محتاج است، ابراز می دارد: اکنون مردم اصفهان و سایر استان‌هایی که درگیر خشکسالی هستند با سختی مفرط و غیر قابل وصف، گذران زندگی می‌کنند و اگر فکر اساسی برای تامین آب این استان‌ها به ویژه اصفهان صورت نگیرد، چالش‌های بزرگ تری پیش روی خواهد بود.
در این میان رییس کمیسیون بهداشت و سلامت شورای اسلامی می گوید: برای تامین آب جهت مصارف بهداشتی و شرب با بحران روبرو شده ایم.
غلامحسین صادقیان بیان می کند متاسفانه با توجه به شرایط جغرافیایی کشور در استان و عدم مدیریت صحیح منابع و مصرف آب در سال های اخیر، مشکلات متعددی در این خصوص برای شهر و استان اصفهان ایجاد شده که بارزترین نمود آن، خشکی زاینده رود است.
وی با اشاره به اینکه آب در فرهنگ و باورهای دینی ما همواره جایگاه ویژه و خاصی داشته و وجود آب مایه حیات آبادانی و نشاط اجتماعی بود ادامه می دهد اکنون با این وضعیت شرایط به سمتی پیش می رود که برای تامین آب جهت مصارف بهداشتی و شرب با بحران روبرو شدیم.
رییس کمیسیون بهداشت و سلامت شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می کند: مدیریت استان و مسئولان مربوطه باید در خصوص دو موضوع تامین منابع آبی و مصرف بهینه آب اقدام لازم و موثری انجام دهند.
در خصوص تامین منابع آبی، همدلی و انسجام مسئولان استان اعم از نمایندگان مردم و مدیراجرایی استان پیگیر تامین منابع آبی باشند و مردم و نهادهای مردم نهاد با روش های منطقی و در قالب قانون و روش های قانونی بحران ایجاد شده در استان را به گوش مسئولان نظام برسانند.
وی با اشاره به ضرورت اطلاع رسانی در خصوص مصرف بهینه آب اظهار می دارد در خصوص روش های بهینه مصرف آب و صرفه جویی در مصداق مختلف باید آموزش های لازم را به مردم ارایه کنند و مردم هم با درک شرایط موجود، حداکثر مساعدت و همکاری را در مصرف آب داشته باشند تا فصل تابستان را بدون مشکل جدی پشت سر بگذاریم. رییس کمیسیون امور اقتصادی و گردشگری شورای اسلامی شهر سرانه مصرف آب یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت اصفهان باید ۳۰۰ میلیون مترمکعب باشد که در حال حاضر این میزان ۴۰۰ میلیون مترمکعب است. سید کریم داودی می گوید: ۱۰ سال گذشته مصرف آب شرب اصفهان ۱۵۰ میلیون مترمکعب در سال بود که در حال حاضر به ۴۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است.
سرانه مصرف آب یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت اصفهان باید ۳۰۰ میلیون مترمکعب باشد که در حال حاضر این میزان ۴۰۰ میلیون مترمکعب است.
وی فرسوده بودن شبکه آبرسانی، نشت آب از شیرهای داخل منازل ، شناورهای کولر و توالت فرنگی ها که آب زیادی مصرف می کنند، از جمله دلایل اضافه مصرف است.
داودی می گوید: آب هایی که از طریق کولرها و توالت فرنگی ها و فلاش تانک ها دفع می شود به چرخه پساب بر نمی گردد و از این رو مردم باید به این موضوع توجه داشته باشند.
او اصلاح شبکه آبرسانی، تعویض شیرآلات فر.سوده، چک کردن شناورها را در صرفه جویی آب ضروری می داند و می گوید: چنانچه همین موارد کوچک و اولیه رعایت شود، می تواند بسیار کارساز باشد چرا که استفاده نادرست از آب باعث می شود که سرانه مصرف آب بالا رود.
رییس کمیسیون امور اقتصادی و گردشگری شورای اسلامی شهر اصفهان اجرای تونل گلاب برای انتقال آب شرب را ضروری می داند و می گوید: آب شرب باید از طریق تونل گلاب منتقل شود تا هم املاح نداشته باشد و هم شاهد پرت آب نباشیم و از این طریق ذخایر کلی آب برای اصفهان و استان های همجوار تامین شود.
محمدحسین کریمی پور، رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران نیز می گوید: در ایران مساله کشاورزی با کشوری مانند لبنان و حتی فلسطین اشغالی فرق دارد. در ایران کشاورزی فقط نقشی در اندازه ۱۲ درصد تولید ناخالص ملی به همراه نفت ندارد. نقش آن بسیار فراتر است. کشاورزی در ایران دارد ۹۰ درصد آب این کشور خشک را مصرف می کند.
هر تغییری که در کشاورزی که به منابع آب ترجمعه شود می تواند آینده توسعه این کشور را به طرف رشد یا به طرف سقوط هدایت دهد. دو اینکه کشور ایران یک کشور بسیار پهناور و بیابانی و نیمه بیابانی است که اگر کشاورزی در آن حذف شود، کشور به عرصه بزرگی با۲۵۰ شهر تبدیل می شود. چیزی شبیه عربستان خواهد شد. اگر خدایی ناکرده این اتفاق در ایران بیافتد ما تمام ساختار دفاعی و امنیتی مان دچار خلل می شود. شما امروز به جنوب شرق ایران می روید. در همسایگی پاکستان را با این همه لانه های القاعده مشاهده می کنید. بالاتر افغانستان وجود دارد که بزرگترین عرصه نبرد های چریکی دنیا است.
ده کیلومتر این طرف تر و در سیستان و بلوچستان آرامش مطلق را مشاهده می کنید. ۲۰۰ کیلومتر این طرف تر می آیید و در کرمان و یزد مشاهده می کنید خانمی نیمه شب بین دو شهر در حال رانندگی است. این اتفاق چیست؟ علاوه بر نیرو های نظامی قوی این اتفاق مرهون شبکه گسترده ای از روستاها، باغ ها و مناطق مزروعی است که در کنار آن روستا ها راه ها و رفت و آمد ایجاد شده است. در همین ناحیه که من صحبت کردم نزدیک ۳۰۰ هزار هکتار باغ پسته وجود دارد که بیشتر از ۲۶۰ هزار هکتار آن پس از انقلاب درست شده است. ۳۰۰ هزار هکتار به گونه ای است که هر مالک به طور متوسط ۱ و نیم هکتار زمین دارد. ۳۰۰ هزار هکتاری که ۲۰۰ هزار خانواده را در آنجا پابند کرده است. این خانواده ها روستا دارند، روستا ها با جاده ها به هم وصل هستند که جنوب شرق ایران را به منطقه آباد تبدیل کرده اند.
یک عنصر تروریستی بخواهد در این شرایط حرکت کند مجبور است ۵ یا ۶ جاده را قطع کند و بارها دیده شود. بنابراین وقتی شما درباره کشاورزی صحبت می کنید المان آب در کشور خشک ایران که محور توسعه است روی میز تان می آید، المان آمایش سرزمین روی میزتان می آید. المان روستا ها روی میزتان می آید حتی المان سنگین ۲۰ درصد اشتغال روی میزتان قرار می گیرد. کشاورزی ایران ۲۰ درصد اشتغال را تامین کرده است. بنابراین اگر دست کوچک به کشاورزی بخورد و ۲۰ درصد اشتغال ۴ یا ۵ درصد بالا و پایین شود ممکن است تبعات اجتماعی بدی داشته باشد. برگردیم به سوال که در رابطه با استراتژی در یخش کشاورزی مطرح شده بود. کدام استراتژی را سراغ دارید که این مطالب را به هم پیوند دهد. در وضعیت کشاورزی که ما هر کار اساسی و راهبردی می خواهیم انجام دهیم فورا چند موضوع سنگین مانند آب، اشتغال، آمایش سرزمین، ملاحظات دفاعی و امنیتی ظاهر می شود. کدام سندی را می توان در نظر گرفت؟ من چند سالی است در بخش کشاورزی فعالیت می کنم اما همچنین سندی ندیدم. ما تکه هایی از اسناد مانند برنامه های پنج ساله داریم.

منبع:
ایــمنا