با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.
■ نام مقاله: نقش سایه در باغ ایرانی، بررسی شرایط آسایش اقلیمی در باغ جهان‌نما و باغ دل‌گشا ■ پدیدآورندگان: حسن تقوایی، منصوره طاهباز، سمانه متقی‌پیشه ■ انتشاریافته در: نشریه‌ی «مطالعات معماری ایران» (شماره‌ی ۷، بهار و تابستان ۱۳۹۴) ■ شمار صفحه‌ها: ۲۲ ■ فرمت: PDF ■ اندازه‌ی فایل: ۱.۴۶ مگابایت ■ چکیده : همگام با الگوبرداری از شیوه‌های مدرن و رویکردهای نوین ساخت‌وساز در حوزه‌های معماری و معماری منظر، تجارب سنتی موجود بر پایه‌ی بهره گرفتن از انرژی‌های طبیعت، تقریباً به فراموشی سپرده شد. در این باره، هنر باغ‌سازی ایران، ارزش‌ها و دستاوردهای ارزشمندی دارد که نیازمند مطالعه و بازشناسی است. شهر شیراز به واسطه‌ی جغرافیای ویژه‌ی خود، به تنهایی دارای شمار بسیاری از باغ‌هایی با آوازه‌ی جهانی همچون باغ ارم، باغ تخت، باغ جهان‌نما و باغ دل‌گشاست. هدف اصلی این نوشتار، بررسی ویژگی‌های ساختاری و به‌ویژه نقش سایه در بهبود شرایط آسایش اقلیمی باغ‌ها، به‌عنوان بخش مهمی از فضاهای باز و سبز شهرها و منظر شهری است. در این باره از دیدگاه معماریِ منظر با تکیه بر دو نمونه‌ی بارز باغ ایرانی همچون جهان‌نما و دل‌گشا، برای نخستین بار پژوهشی کمّی ـ کیفی برای سنجش وضعیت گرمایی خرداقلیم باغ در هم‌سنجی با اقلیم بومی و فضای شهریِ پیرامون، در اوج گرمای تابستان و اوج سرمای زمستان انجام پذیرفت. در چارچوب روش کار نیز از تازه‌ترین شاخص ارزیابی وضعیت گرمایی فضای باز با عنوان شاخص جهانی اقلیم گرمایی (UTCI) برای ارزیابی داده‌های برداشت‌شده در روزهای چهارم و پنجم بهمن‌ماه ۱۳۹۱ و نهم و سیزدهم مرداد ۱۳۹۲ بهره‌گیری شد. داده‌های میدانی نیز بر روی شبکه‌ای ازپیش‌تعیین‌شده در سطح باغ، با دستگاه‌های هواشناسی سیار که قادر به برداشت آمار دما، رطوبت، باد، فشار هوا و دمای تابشی هستند، گردآوری شد. نتایج نهاییِ به‌دست‌آمده از مقایسه و هم‌سنجیِ آمار استخراج‌شده از ایستگاه‌های هواشناسی و داده‌های برداشت‌شده نشان داد که ویژگی‌های ساختاری و کالبدیِ نمونه‌های مطالعاتی تا چه اندازه وضعیت اقلیم خرد را نسبت به اقلیم بومی، اقلیم کوتاه‌مدت و اقلیم بلندمدت شهر تعدیل کرده است. بنابراین، تعیین نقش و توان باغ ایرانی در بهبود کیفیت اقلیم خرد و اقلیم محلی در کنار بررسی نقش رشته‌عناصر شکل‌دهنده‌ی این باغ‌ها در بهبود شرایط آسایش اقلیمی درون، مهم‌ترین یافته و دستاورد پژوهش تلقی شده است. ■ کلیدواژه‌ها : اقلیم محلی، باغ ایرانی، معماری منظر، سایه، آسایش اقلیمی، اقلیم خرد، شاخص جهانی اقلیم گرمایی، UTCI.
|
