■ نگاه کل‌نگر در آفرینش و آموزش معماری

نام مقاله : نگاه کل‌نگر در فرآیند آفرینش اثر معماری و آموزش معماری پایدار
پدیدآورنده : شادی عزیزی
انتشاریافته در : فصل‌نامه‌ی «هنرسو» (شماره‌ی 1، بهار و تابستان 1388)
شمار صفحه‌ها : 10
فرمت : PDF
اندازه‌ی فایل : 145 کیلوبایت

چکیده :
در طول تاریخ شاهد تعریف‌های گوناگونی از معماری بوده‌ایم که همه‌ی آن تعریف‌ها برگرفته از جهان‌بینی انسان‌ها و تغییرات اقتصادی، اجتماعی و... در هر دوره بوده‌اند. حتا در هر دوره از طول تاریخ معیارهای زیبایی‌شناسی انسان‌ها نیز تغییر کرده است. تکنولوژی، پیشرفت دانش بشری در همه‌ی زمینه‌ها بر این رشته بی‌تأثیر نبوده است. اما یکی از دلایل تغییرات بنیادین در طراحی و خلق اثر معماری و حتا تعریف معماری، دیدگاه‌های فلسفی دکارت، فیلسوف نام‌دار قرن 17- 16 به‌ویژه جمله‌ی مشهور وی ـ «من می‌اندیشم، پس هستم» ـ بود. به سخن دیگر، تأثیر جمله‌ی مشهور این فیلسوف و فلسفه‌ی وی بنیاد معماری را دگرگون ساخت و جدایی احساس و اندیشه را در زندگی انسان‌ها و به دنبال آن در آفرینش اثر معماری موجب گشت. این‌جا بود که بسیاری از اندیشمندان به بررسی جهان‌بینی حاکم بر معماران پرداخته و آن را از اهم مسائل در آفرینش اثر هنری شناختند؛ و پس از آن است که بسیاری از معماران کوشیدند تا گسستِ پیش‌آمده را از میان بردارند و دوباره اندیشه و احساس را در یک کل در اختیار داشته باشند. از این روست که در طول تاریخ معماری تلاش‌های بسیاری را برای ایجاد جهان‌بینی کل‌نگر به مقوله‌ی طراحی، از جمله در رشته‌ی معماری شاهد هستیم.
این مقاله پس از بررسی جریان اندیشه و جهان‌بینی حاکم بر آموزشکده‌های معماری و معماران از زمان ویترویوس تا عصر حاضر، و با تمرکز بر نگاه کل‌نگر که خود ویترویوس از سردمداران آن پیش از رنسانس و مدرسه‌ی معماری باوهاس نخستین نمود آن پس از رنسانس است، به بررسی بحران‌های زیست‌محیطی نیمه‌ی دوم قرن 20 و پیدایش ادبیات توسعه‌ی پایدار و معماری پایدار و سپس آموزش آن‌ها می‌پردازد؛ و تلاش دارد جریان توسعه‌ی پایدار هزاره‌ی سوم را به عنوان یک جهان‌بینی، نه یک الزام تکنیکی عنوان کرده و همچنین نمود دیگری از نگاه کل‌نگر به آفرینش اثر معماری را با توجه به جهان‌بینی و معیارهای پایداری معرفی کند. افزون بر آن، به بررسی مقوله‌ی آموزش معماری پایدار نیز پرداخته و با توجه به کل‌نگری معماری پایدار و تجمع مهارت‌ها و دانش‌های فراوان زیر این چتر، لزوم تغییر ساختارهای آموزشی سنتی، انعطاف‌ناپذیر و ایستای دانشکده‌های معماری حاضر را اعلام کند.

کلیدواژه‌ها :
کل‌نگری، پایداری، آموزش، طراحی، جزءنگری.