هماهنگی رنگ و نقش در تزیینات مسجد جامع یزد، زیلو و سفال میبد
مهناز شایسته فر: دانشیار دانشگاه تربیت مدرس مهران بهزادی: کارشناس ارشد پژوهش هنر، عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور دو فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات هنر اسلامی/ شماره پانزدهم / پاییز- زمستان 1390 منبع : www.SID.ir چکیده استان یزد در فلات مرکزی و محدوده اقلیم گرم و خشک ایران واقع شده و به جهت نوع آب و هوای خشک منطقه و شاخصه های طبیعی منطقه، دارای ویژگی های خاص فرهنگ و هنری شده است. این منطقه که سابقه ای طولانی در فرهنگ سرزمین ایران داشته، آثاری هنری ارزشمندی از گروه ساختار و تزیینات معماری تا صنایع دستی و هنرهای بومی خود به همراه داشته که هر کدام دارای بار فرهنگی، هنری و حتی اقتصادی ویژه ای نیز بوده اند. هماهنگی میان اجزاء تشکیل دهنده بنا به ویژه در تزیینات معماری و تأثیرات مختلف نقوش کهن و باستانی که در عرصه های مختلف هنری بر روی یکدیگر گذاشته اند، امروزه آثاری ارزشمند و ماندگار را در عرصه فرهنگ و هنر این منطقه بر جای گذاشته است. نقش ها و رنگهای زیبا و دل انگیزی که میتوان آنها را از سطح کاشیهای لاجوردین و سفید مسجد جامع یزد تا سطح زیلوها و در نهایت سفالینه های منقوش آبی و سفید میبد مشاهده کرد. بررسی های انجام شده بر روی رنگ و نقش این تزیینات، نشان از هماهنگی میان آنها و هنرمندان این عرصه، با پیشینه کهن از هر کدام است، به طوری که تفاوت تکنیک های ساختاری کاشیکاری، زیلوبافی و نقاشی روی سفالینه ها، باعث شده تا نقش ها در هر بخش با ویژگی ساختاری آن رشته هنری نیز هماهنگ شده و نقشی منحصر را بیافریند. این مقاله سعی دارد تا با بررسی نمونه های مشابه از هر سه رشته هنری (کاشی کاری، زیلوبافی و نقاشی سفال)، به بررسی چگونگی این هماهنگی و تاثیر نقش ها بر یکدیگر به پردازد
|
