آزمایشگاه زمین‌ساخت در دانشگاه دامغان راه‌اندازی شد
آزمایشگاه زمین‌ساخت با هدف شبیه‌سازی تغییرشکل‌های پوسته‌ی سخت زمین در محیط آزمایشگاه، برای نخستین بار در کشور در دانشگاه دامغان طراحی شد و به بهره‌برداری رسید. به گزارش ایسنا، دکتر سیدسعیدالرضا اسلامی طراح و مدیر آزمایشگاه زمین ساخت دانشگاه دامغان با اشاره به اهمیت دستگاه‌های ساخته شده در این آزمایشگاه گفت: پدیده‌های زمین ساختی یا تکتونیکی به عنوان پدیده‌هایی طبیعی چنان زمینه تغییر شکل پوسته را فراهم می‌کنند که از یک سو به دلیل ابعاد بزرگ مکانی و زمانی، نمی‌توان آنها را فرمان بر آزمون ساخت و از سوی دیگر به دلیل ابعاد پنهان مکانی و زمانی، نمی‌توان آن پدیده ها را مورد مشاهده علمی قرار داد. در این شرایط یکی از راهکارها برای رفع ابهامات علمی در زمینه تغییرشکل‌های پوسته زمین، شبیه سازی آزمایشگاهی پدیده‌هاست که در این زمینه مطالعاتی در محل دانشگاه دامغان طی سالیان اخیر اجرایی شده است. حاصل این تلاش چند ساله، طراحی و ساخت سه دستگاه «شبیه ساز حرکات زمین ساختی» برای بررسی سناریوهای مختلف تغییر شکل پوسته زمین بوده است. وی در زمینه کاربردهای طرح افزود: علوم زمین به لحاظ ارتباط زیربنایی با موضوعات مهمی همچون اکتشاف و بهره برداری منابع زیرزمینی مانند معادن و مخازن نفتی، احداث سازه‌های حساس و مخاطرات زمینی یکی از شاخه های کاربردی علوم تجربی است که کیفیت آموزش و پژوهش در این حوزه از علوم، تاثیر مستقیم در کیفیت نتایج کاربردی در موضوعات یاد شده دارد. دکتر اسلامی با بیان اینکه این پروژه به طور کامل در طی سه فاز اجرایی خواهد شد، اهداف طرح راه اندازی آزمایشگاه زمین ساخت را ابتدا ارتقای کیفی آموزش در رشته زمین شناسی و رشته – گرایش‌های ذیربط در سطح کارشناسی و بالاتر بویژه در گرایش زمین ساخت دانست. وی هدف دیگر طرح را درون زایی پژوهش‌های محض و کاربردی در حوزه زمین ساخت معرفی و از دیگر اهداف کاربردی این طرح به دستیابی به مشابه‌های ساختاری از منابع ارزشمند زمینی اشاره کرد که امکان تصمیم گیری‌های دقیق مدیریتی را برای توسعه اکتشاف و بهره برداری فراهم می‌کند. وی افزود: امید است با اجرای فازهای بعدی آزمایشگاه از رهگذر حمایت مسوولان، علاوه بر ارتقای تدریجی کیفیت آموزش، یافته های پژوهشی بیشتری از این آزمایشگاه در محیط های مختلف علمی ارائه شود. 
محمدحسن شیرازیان، مشاور طراحی و ساخت دستگاه ها با اشاره به بخش های مختلف دستگاه ها از جمله میز مخصوص، گیربکس ها، محورهای طولی، بلوک ها و فک های انتهایی محور و همچنین قالب های متنوع، اظهار داشت: بررسی های مختلف بر روی کاغذ تا حصول اطمینان نسبت به موفقیت طرح ادامه داشت و بر آن اساس، عملیات ساخت دستگاه ها آغاز می شد به طوری که پس از هر مرحله پیشرفت کار، آزمون های لازم به عمل می آمد و نتیجه در ادامه کار در نظر گرفته می شد. گفتنی است، این آزمایشگاه با اعتباری نزدیک به ۴۰۰ ملیون ریال به صورت کاملاً بومی راه‌اندازی شده و با عنایت به ابعاد دستگاه ها و امکانات تعبیه شده در دستگاه ها، در داخل کشور برای اولین بار مورد طراحی، ساخت و بهره برداری قرار گرفته و همچنین نتایج فعالیت های پژوهشی در آزمایشگاه زمین ساخت تاکنون، ارائه بیش از ۱۰ مقاله در همایش های ملی و بین‌المللی و نیز انتشار یک مقاله در مجلات معتبر داخل بوده است.
|
