سبد مصرفی خانوار در منگنه
■ یادداشتی از مریم محبی، مدرس دانشگاه تهران و مشاور امور مالی و سرمایه‌گذاری بر پایه‌ی آمار منتشرشده، سرعت افزایش چاپ پول به‌صورت تصاعدی در حال افزایش است. از آغاز امسال نیز پایه‌ی پولی حدود ۱۸درصد که معادل ۱۱۰هزار میلیارد تومان است، افزایش داشته است. این امر به آن معناست که میزان پول پرقدرت، با بیش‌ترین نقدشوندگی یا اصطلاحاً پول داغ در حال افزایش است. پول داغ، ماهیتاً در بازار پول ماندگار نیست و وارد بازارهای مولد نیز نمی‌شود. این پول، در چرخه‌ی اقتصاد سرگردان است و پتانسیل ورود به بازارهای جذاب با هدف سرمایه‌گذاری و جابه‌جایی مستمر میان بازارها را دارد. این رفتار هیجانی که مختص پول سرگردان است، اثر مستقیمی بر بازارهای موازی سرمایه دارد. از طرفی ریسک سیستماتیک ایران در کنار آمار کاهشی نرخ تشکیل سرمایه، از انگیزه سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت کاسته است. در مقابل این آمار نه‌چندان مطلوب، ضریب فزاینده پول، در بخش تغییرات پایه پولی به‌واسطه سیاست‌های به‌ظاهر انقباضی بانک مرکزی را شاهد هستیم. این سیاست‌های انقباضی، به نوبه خود نمی‌تواند مانع آثار مخرب تورمی، به‌واسطه بالارفتن میزان و سرعت گردش پول در اقتصاد شود. بنابراین در صورت ادامه‌دار بودن روال فعلی، نمی‌توانیم انتظار بهبود وضعیت اقتصادی در بخش تورم و کاهش افت ارزش پول ملی را داشته باشیم. همزمان با افزایش سهم پول در کشور، شاهد افزایش قیمتهای اسمی در بازارهای موازی سرمایه هستیم. شکسته‌شدن نرخ دلار در بازار آزاد و عبور از مقاومت تکنیکال و روانی ۴۲هزار تومان، تایید‌کننده آثار نه‌چندان مطلوب سیاست‌های بانک مرکزی در میزان و نحوه چاپ پول است. افزایش میانگین قیمت ملک و نزدیک‌شدن به عدد خطرناک ۵۰۰میلیون ریال برای یک‌متر واحد مسکونی، در کنار چسبندگی قیمت در این بخش امکان اصلاحات قیمتی را به‌شدت کاهش داده است. ورود پول قدرتمند به چرخه اقتصاد، مشخصا در بازارهای مختلف سرمایه، نتیجه‌ای جز ایجاد تقاضای کاذب و بالارفتن قیمت‌ها را به دنبال نخواهد داشت. در کنار آمار چاپ پول، عدم‌تحقق درآمدهای ارزی نیز باعث ایجاد کسری بودجه در ترازنامه دولت شده و این مهم، نیاز دولت به استقراض از بانک مرکزی را افزایش می‌دهد. ضمن اینکه لزوم توجه به وضعیت معیشتی مردم به‌واسطه افزایش قیمت در سبد مصرفی خانوار بیانگر آن است که در سال جدید دولت برای تامین بخش قابل‌توجهی از بودجه جاری کشور نیازمند تامین مالی است. این تامین مالی، بدون پشتوانه اقتصادی صورت می‌پذیرد و مسیر اصلاحات قیمتی یا قدرت گرفتن پول ملی را دشوارتر می‌کند. توجه داشته باشیم که میزان نقدینگی کشور از ابتدای سال ۱۴۰۰ با رشد ۶۰درصدی، در شهریورماه سال‌جاری از مرز ۵هزار و ۵۰۰میلیون تومان فراتر رفته است. در این مسیر، سهم پول و شبه‌پول از نقدینگی نیز با روندی نگران‌کننده، از ۹/ ۱۸درصد در سال ۱۴۰۰ به ۸/ ۲۲درصد در شهریور سال ۱۴۰۱ رسیده که بدون شک، نقش بسیار مهمی در ایجاد تورم بالا در کشور داشته است. با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود. این مهم باعث ایجاد انتظارات تورمی در بین جامعه شده و سیاست‌های انقباضی مانند عدم‌پرداخت تسهیلات خرد یا کاهش سقف پرداخت‌های نقدی در بانک‌ها به مردم نمی‌تواند سپر دفاعی محکمی برای کاهش نرخ تورم باشد. به نظر می‌رسد بانک مرکزی بیشتر از هر زمانی به استقلال رای و عملکرد نیاز داشته باشد. در کنار لزوم استقلال بانک‌مرکزی و جدا شدن این نهاد از بدنه دولت، یافتن مسیرهای جدید درآمدی به عنوان درآمدهای بودجه‌ای ضروری به نظر می‌رسد. آثار مخرب تحریم‌های ظالمانه و عدم‌دستیابی ایران به بازارهای بین‌الملل در ایجاد شرایط فعلی اثرگذار بوده است. به نظر می‌رسد چنانچه گردش جدی در رویکرد تامین کسری بودجه از محل استقراض از بانک مرکزی و چاپ بدون پشتوانه اقتصادی در دستور کار قرار نگیرد، مهار تورم به‌مرور دشوارتر شود. همچنین با توجه به عدم‌دستیابی به اهداف برنامه ششم توسعه، به نظر می‌رسد مسیر کاهش ارزش ریال همچنان ادامه‌دار باشد. اقدامات جدی در زمینه اصلاح سیاست‌های پولی کشور و تغییر از رویکرد کنترلی و سرکوب قیمتی به اصلاح ساختار درآمدی می‌تواند شیب تند تورم را کاهش داده و باعث جلوگیری از افت بیشتر ریال در برابر سایر ارزها شود. بدیهی است عزم ملی و همراهی تمامی افراد و ارکان جامعه می‌تواند این مسیر دشوار را برای تحقق اهداف دولت، هموارتر کند. ـ در پیوند با همین موضوع : (با کلیک بر روی هر عنوان، صفحه‌ی مربوط به آن مطلب برای شما گشوده خواهد شد.) ■ «کنترل قیمت گوشت از دست وزارت جهاد خارج شده است» ■ ۳۷درصد خانوارهای ایرانی دچار فقر زمانی‌اند ■ کوپن و کالابرگ وضعیت اقتصادی مردم را عوض نمی‌کند ■ عقبگرد اقتصاد ایران در پی کاهش توان خرید، ناآرامی‌ها و قطعی اینترنت ■ بالاترین تورم مسکن در ۱۴۰۱ ■ رکورد در برداشت از صندوق اندوخته‌ی ارزی ■ رکوردشکنی تاریخی یورو و پوند در بازار ایران ■ رفاهِ ازدست‌رفته‌ی سال‌های اخیر چگونه جبران می‌شود؟ ■ زیانِ پنج‌هزار میلیارد تومانیِ قطعیِ اینترنت به اقتصاد ایران ■ رکود در بازار مسکن؛ آگهی فروش روی دیوارها و تیرهای چراغ برق ■ پنج مطالبه‌ی فوریِ کنشگران اقتصادی از دولت ■ «مهندسانِ کشور، نانوا و مسافرکش شده‌اند» ■ «این مدت نه تحریمی بود و نه تقاضایی؛ دولت عمداً قیمت دلار را بالا برده ...» ■ «یک‌سوم درآمد سرانه‌ی ایرانی‌ها در دهه‌ی ۹۰ نابود شد» ■ تجمع دیگربار مهندسان ساختمان، در برابر سازمان نظام مهندسی استان البرز ■ فاصله‌ی نرخ تورم رسمی با تورم لمسی چقدر است؟ ■ راه درمان بیماری اقتصاد ایران، از نگاه بخش خصوصی ■ قیمتهای جدید مرغ، تخم‌مرغ، روغن و لبنیات ■ درخواست ۱۲۰۰ فعال و ۱۳ تشکل صنفی از رئیسی برای رفع محدودیت‌های اینترنت ■ جزییات یارانه‌ی جدید، از برداشت نشدن تا واریز کم‌تر از ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان + ویدئو ■ هر خانوار چقدر یارانه‌ی ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومانی گرفته است؟ ■ درگیر شدنِ طبقات متوسط با فقر، در گود اقتصاد ایران ■ تغییرات سه‌فصلیِ بهای خوراکی‌ها، بر پایه‌ی داده‌های بانک مرکزی ■ گسل‌های اقتصاد ایران، نیازمند چاره‌اندیشی ■ کسب‌وکارهایی که به سوی ورشکستگی کامل پیش می‌روند ■ قیمت‌ها از پارسال تا امسال چه‌قدر تغییر کرده است؟ ـ داده‌نگار ■ ادامه‌ی سقف‌شکنی بهای دلار در بازار آزاد تهران ■ کسی پاسخگوی گرانی‌ها نیست ■ کجای دنیا مدیر دولتی ۵۲میلیون حقوق می‌گیرد، نیروی کار ماهر ۲میلیون و ۸۰۰ ؟! ■ برای کنترل بازار اجاره‌ی مسکن، چاره چست؟ ■ پولهای تهران کجاست؟ ■ «در دوران همه‌گیری کرونا به مردم خیانت شد» ■ یک استاد اقتصاد : مدارای نجیبانه‌ی مردم نمی‌تواند ابدی باشد ■ کسب‌وکارها پس از قطع اینترنت ■ «کمیسیون جدیدی برای طرح صیانت تشکیل نمی‌شود» ■ کدام سایت‌ها و سرویس‌ها پس از اعتراضات مسدود شدند؟ + داده‌نگار (اینفوگرافی) ■ بزرگ‌ترین اختلال اخیر اینترنت ایران + توضیحات عجیب «نت‌بلاکس» ■ هم واتساپ و هم اینستاگرام مسدود شد ■ قالیباف: مسدود کردن اینستاگرام و واتساپ در برنامه‌ی مجلس نیست ■ «گوگل‌پلی» و «اپ‌استور» هم مسدود شدند ■ سرویس «اسکایپ» هم مسدود شد ■ کُندی اینترنت، افزون‌کننده‌ی مشکلات درمان بازنشستگان ■ جزئیات حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و مبلغ جدید یارانه‌ها ■ مبلغ یارانه‌های پرداختی تغییری نکرد ■ رکورد در برداشت از صندوق اندوخته‌ی ارزی ■ ترمز دلار کشیده می‌شود؟ ■ چرا ناآرامی‌های قزاقستان بر بازار بزرگ‌ترین ارز دیجیتال تأثیر گذاشت؟ ■ «هشدار داده بودیم که عدم بازنگری در حکمرانی آب، به فجایع امنیتی خواهد انجامید» ■ یارانه‌ی بنزین حذف می‌شود؟ ■ «ملت یا قطع برق را بپذیرند، یا استفاده از سوخت مازوت را» ■ قطعی برق در ایران؛ علت آیا مصرف بیش از حد گاز است، یا افزایش استخراج بیت‌کوین؟ ■ بهای سیمان سفید ۳۵درصد افزایش یافت ■ منافع مشترک برخی نهادها با مالک متروپل! ■ شما در کدام دهک قرار دارید؟ ■ نقد پیروز حناچی به طرح مجلس: «به دوران قاجار برگشته‌ایم!» ■ چقدر زود دیر شد! ■ انصرافِ خریدارانِ مسکن، در پی ناتوانی در بازپرداختِ وام ■ خانه «رویا» شد؛ برنامه‌ریزان خواب ماندند! ■ روزهای ناخوش مسکن‌سازان ■ نوبخت: یارانه‌ی معیشت دهم و یارانه‌ی نقدی بیستم هر ماه واریز می‌شود ■ خبرگزاری مهر از «آغاز واریز کمک معیشتی دولت از امروز» خبر می‌دهد ■ طراحیِ تازه برای یارانه‌ی نقدی ■ یارانه‌ی نقـدی دوم را چه کسانی می‌گیرند؟ ■ در کردستان اگر کولبران کشته نشوند، زود پیر می‌شوند ■ تصویب حذف ٣٣میلیون یارانه‌بگیر در سال ٩٧ ■ دلار افسار گسیخته / مسئولان کجا هستند!؟ ■ «افزایش نرخ دلار مصنوعی است» ■ جهانگیری: هیچ نرخ ارزی جز ۴۲۰۰ تومان را به رسمیت نمی‌شناسیم ■ زیر و بم کمپین تحریم خرید ■ «انباشت اعتراضات، برای کشور هزینه دارد» ■ راهی جز افزایش قیمت بنزین وجود نداشت؟ ■ «موضع‌گیری‌های مسئولان پس از اعتراضات، پُر از نامهربانی بود» ■ حذف بودجه‌بگیرهای ویژه ■ راه افزایش درآمدهای مالیاتی، لغو معافیت‌هاست ■ فاز جدید سامان‌دهی کارت‌خوان‌ها ■ اقتصاد؛ جزیره‌های جداگانه یا پیکره‌ای یکپارچه؟ ■ آغاز تحریم‌ها و کاریکاتوری با نام «حال اقتصاد» ■ نگرانی اول اهالی کسب‌وکار همزمان با آغاز دور تازه‌ی تحریم‌ها ■ «قسطی‌فروشی» به املاک اداری رسید ■ جهانگیری: متأسفانه فساد به برخی از مسئولان بالایی کشور رسیده است ■ مبارزه با فساد از لایه‌های بالا آغاز شود ■ خویشاوندسالاری و گریز از شفافیت: ویژگیِ مشترکِ اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان ■ آخوندی: دولت روحانی هیچ نظریه‌ی راهبردی در اقتصاد کلان ندارد ■ تعهدات ارزی روحانی به مردم و فعالا‌ن اقتصادی ■ وقت چرخیدن چرخ اقتصاد است؟ ■ «سیاست تحریک تقاضا با پرداخت تسهیلات، محکوم به شکست است» ■ چرا اقتصاد به اینجا رسید؟ ■ چرا این‌قدر اشتباه می‌کنیم؟ ■ کرباسیان: اگر FATF تصویب نشود، وضعیت نامناسبی پیش می‌آید ■ نفع اقتصادی خرید واکسن ■ گزارشی از وضعیت کارگران ساختمانی در تهران ■ معاش مهندسان مشاور در بودجه فراموش شده است ■ هشدار درباره‌ی سوء تغذیه‌ی طبقه‌ی متوسط
|
