■ نقش مؤلفه‌های طبیعی در ایجاد هویت شهری

■ عنوان مقاله: شناسایی نقش مؤلفه‌های طبیعی در ایجاد هویّت شهری (نمونه‌ی موردی: شهر بابک)
■ نویسنده: امینه زینلی قطب‌آبادی
■ انتشاریافته در: نشریه‌ی «پژوهش‌های منظر شهر»، شماره‌ی ۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۴.

■ چکیده :
در دهه‌های اخیر با پیشرفت صنعت و تکنولوژی، رشد و توسعه شهرها نیز روندی شتابان به‌ خود گرفته است. شهرسازی و معماری امروز، فارغ از اقلیم، فرهنگ و موقعیّت جغرافیایی به صورت یکنواخت و مشابه، در نقاط مختلف، در حال شکل‌گیری است. ایجاد محیط‌های مصنوع و به دور از معنا، کاهش تعاملات اجتماعی، از میان رفتن حس تعلّق شهروندی و بی‌تفاوتی شهروندان نسبت به محیط زندگی‌شان، از جمله پیامدهای کم‌توجّهی به ابعاد هویّتی شهرها می‌باشد. در این راستا این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل مؤلّفه‌های هویّت بخش شهربابک انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌های جمع‌آوری شده از طریق پرسشنامه، به کمک نرم افزارSPSSو با استفاده از روش‌های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و بر این اساس نتایج زیر حاصل گردید. میزان علاقه ساکنین به شهربابک با استفاده از مقیاس لیکرت مورد سنجش قرار گرفت و در مجموع ۴۵.۸ درصد از پاسخ‌دهندگان میزان علاقه خود به شهربابک را زیاد اعلام کرده‌اند که این میزان بسیار بالاتر از حدّ انتظار بود. در سنجش رابطه میان مدّت زمان سکونت و تعلّق مکانی ساکنین سطح معناداری sig در آزمون تاوکندال‌بی برابر با ۰.۰۰ می‌باشد، بنابراین وجود رابطه میان دو متغیّر تأیید می‌گردد. از طرف دیگر ضریب همبستگی در آزمون تاوکندال‌بی برابر با ۰.۱۹۱، به دست آمد. بدین معنی که براساس این آزمون رابطه بین دو متغیّر به صورت مثبت وجود دارد و تقریبا ۱۹ درصد تغییرات متغیّر وابسته (تعلّق مکانی افراد) تحت تأثیر متغیّر مستقل (مدت زمان سکونت) قرار دارد. نتایج پژوهش در سنجش اهمیّت عناصر هویّت‌بخش از دید ساکنین حاکی از آن است که روستای میمند، معادن مس و فیروزه به عنوان مؤلفه هویّتی برجسته شهربابک از نظر پاسخ‌دهندگان می‌باشند. به ‌منظور بررسی رابطه تحصیلات افراد در انتخاب عناصر هویّتی با توجه به ترتیبی‌بودن متغیّرها از آزمون‌های تاوکندال‌بی، گاما و دی‌سامرز برای سنجش رابطه استفاده گردید. از آنجا که در هر سه آزمون، سطح معناداری sig به صورت برابر و برای تمامی مؤلفه‌های مورد آزمایش بالاتر از ۰.۰۵ درصد است؛ فرض صفر تأیید می‌گردد و رابطه‌ای میان تحصیلات افراد و انتخاب عناصر هویّت‌بخش وجود ندارد.

■ کلیدواژگان :
شهر بابک، هویّت شهری، تعلّق مکانی، نظریات هویّت مکانی، مؤلفه‌های هویّت شهری.