■ همسازی سازه و معماری و هندسه‌ی گره ایرانی

با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.

نام مقاله: همسازی سازه و معماری در راستای جانمایی بهینه‌ی تکیه‌گاه‌ها به روش الگوریتم ژنتیک
(نمونه: پوشانه‌های با فرم آزاد، طراحی‌شده بر اساس هندسه‌ی گره ایرانی)
پدیدآورندگان: کریم مردمی، مهدی سهیلی‌فرد، مجید آقاعزیزی

انتشاریافته در: فصل‌نامه‌ی علمی ـ پژوهشی «نقش‌جهان» (تابستان ۱۳۹۴)
شمار صفحه‌ها: ۱۱
فرمت: PDF
اندازه‌ی فایل: ۸۲۰ کیلوبایت

چکیده :
بهره‌گیری از هندسه در پیمایش همساز میان فرم، ایستایی و تناسبات، به‌عنوان اصلی جاری در تعاملِ سازه و معماری سنتی ایران همواره برقرار بوده است. شناخت رفتار هندسیِ اجزا در مسیر ایجاد اتحادِ ارگانیک میانِ سامانه‌های کالبد، فضا و زمینه، موجب شکل‌گیری بازخوردی یکپارچه به عوامل کارساز در پایایی مجموعه می‌گردد. گره‌های ایرانی بر مبنای قیودِ هندسی موجود در ساختار و تناسبات خویش، به‌عنوان واحدهای مدولار، قابلیت توسعه و گسترش در محورهای x و yبا حفظِ همسازی میان ارزش‌های دیداری و کارآیی کارکردی را دارند. با توجه به روندِ نظم‌پذیریِ ساختارِ گره‌های ایرانی در محورهای یادشده، انتقال این نظم در محور z برای حفظ کارکردِ سه‌بعدیِ مجموعه‌ی سازه، مسأله‌ای قابل‌بحث است. از این رو، مقاله‌ی حاضر نخست به بررسی شیوه‌ی به‌کارگیریِ پارامترهای مولدِ هندسه‌ی گره با بهره‌گیری از نرم‌افزار کدنویسی گرافیکی «گرس‌هاپر» پرداخته، سپس با معرفی روش الگوریتم ژنتیک، مجموعه‌ی به‌دست‌آمده از تولید فرم‌های گوناگونِ منتج از هندسه‌ی گره را به‌عنوان جمعیتی از ژن‌های تحلیل‌پذیر معرفی می‌کند. در این راستا، فرآیند جانمایی بهینه‌ی تکیه‌گاه‌ها، با حفظ کارکردِ سه‌بعدی میان اجزا، در مسیر دست‌یابی به هندسه‌ای کارآمد از فرم گره را پیش می‌گیرد. بر همین اساس، پس از تحلیل همزمانِ فرم و سازوکارِ متعاقب سازه‌ای به‌وسیله‌ی افزونه‌ی «کارامبا»، جمعیت برتر از رشته‌ژن‌های معرفی‌شده، گزینش گردیده و بهینه‌ترین حالت جانمایی تکیه‌گاه‌ها، در شرایطی که اجزای سازه دارای تنش کمینه هستند، گزینش می‌شود. در ادامه نیز با بررسی کارکردِ حالت بهینه و نمونه‌ای منتظم در جانمایی تکیه‌گاه‌ها، رفتار متعاقب هر دو حالت نسبت به انتقال بار به پی، بررسی می‌شود.
با استناد به دستاوردها و یافته‌های این پژوهش، می‌توان این‌گونه برآورد نمود که سازوکار هندسی در گره‌های ایرانی، با تعریف قیود ویژه، موجب کنترل رفتار یکپارچه و کارکردِ چندبعدی میانِ پارامترهای کیفی همچون هندسه‌ی منعطف برای طراحی سازه‌های پوششی و پارامترهای کمّی همچون رفتار متناسب و سازگار با نیروها می‌گردد. این بازخوردِ همساز میان معماری و سازه در جانمایی بهینه‌ی تکیه‌گاه‌ها که به یاری روش الگوریتم ژنتیک به دست می‌آید، کاهش تنش در اجزای سازه و همچنین پایاییِ حداکثریِ سازه را همراه با صرفه‌ی اقتصادی در مصالح به‌کاررفته، در کنار حفظ ارزش‌های معماری به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها :
ساختار هندسی ـ سازه‌ایِ پوشانه‌ها، جانمایی بهینه‌ی تکیه‌گاه‌ها، گره‌های معماری سنتی ایران، الگوریتم ژنتیک، تعامل معماری و سازه.