با کلیک بر روی تصویر، مطلبی دیگر مرتبط با موضوع، در دسترس شما خواهد بود.
نام مقاله: بازیابی طرح و ساختار فضایی داغ‌باغیِ خوی پدیدآورندگان: حمیدرضا جیحانی، طاها زالی انتشاریافته در: دوفصل‌نامه‌ی «مطالعات معماری ایران» (شماره‌ی ۶، پاییز و زمستان ۱۳۹۳) شمار صفحه‌ها : ۱۹ فرمت : PDF اندازه‌ی فایل : ۶.۴۵ مگابایت چکیده : خوی از دیرباز یکی از شهرهای مهم ایران بوده و با توجه به داشتن جایگاه ویژه‌ی سیاسی و آب‌وهوای مطبوع، زمینه‌ی مناسب برای ایجاد باغ همواره در آن فراهم بوده است. با این همه، داغ‌باغی، تنها باغ قدیمی شهر است که از آن آثار و نشانه‌هایی اندک در دامنه‌ی تپه‌هایی با نام «قلاّبی» و همچنین خاطره‌ی مردم شهر بر جای مانده است. باغ در جنوب شهر واقع شده و فضای به‌نسبت گسترده‌ای را به خود اختصاص داده است. تصاویر هواییِ منطقه، محدوده و تا حدودی شکل باغ را نمایش می‌دهند. داغ‌باغیِ کنونی، چراگاه پهناوری است که شمار کمی درخت میوه در آن به چشم می‌خورد. با این همه، مردم منطقه با توصیف‌هایی زیبا از آن یاد می‌کنند و آن را جایی هم‌تراز با باغ‌های تاریخی ایران می‌دانند. این پژوهش با بررسی وضعیت موجود و مرور اسناد و تصویرهای گوناگون، به شناسایی ساختار معماری، گیاهی و آبی باغ می‌پردازد و می‌کوشد شکل کلی آن را بازیابد. برای رسیدن به این خواسته، نوشته‌ها و سندهای تصویری مطالعه شدند و نتایج با آثار برجای‌مانده‌ی کنونی مطابقت داده می‌شوند. برآیند بررسی‌های انجام‌گرفته شکل باغ را آشکار ساخت و چه‌گونگی شکل‌گیری و روند تاریخی دگرگونی آن را روشن کرد: باغ در دوره‌ی زندیه به‌دست احمدخان دُنبُلی، امیرِ خوی و سلماس، ساخته شده است. شکل و ترکیب فضای برجامانده نشان از باغی طرح‌اندازی‌شده دارد که بخش‌ها و زیربخش‌های آن همچون دیگر باغ‌های تاریخی ایران، با طراحی شکل گرفته بوده‌اند. درون باغ از شش تخت یا طبقه شکل گرفته و در گذشته هر یک از این تخت‌ها دربردارنده‌ی درختان میوه‌ی ویژه‌ای بوده است. دو ردیف درخت چنار، ورودیِ باغ را به انتهای آن پیوند می‌داده و در نهایت به کوشکی زیبا با حوضی در برابر آن می‌رسیده‌اند. آب از تپه‌ی پشت بنا از این حوض سرازیر شده و تمام این تخت‌ها را به پایین می‌پیموده است. دسترسی به هر تخت نیز با دو ردیفِ ۹پله‌ای انجام می‌گرفته است. کلیدواژه‌ها : داغ‌باغی، خوی، باغ ایرانی، ساختار فضایی، باغ طرح‌اندازی‌شده، احمدخان دنبلی، دوره‌ی زندیه.
|
